Dünyanın En Eski Gazetesi Kapanıyor

Çok üzücü...
1703 yılından bu yana Viyana’da yayınlanan ve nüfusa orantılandığında Dünya'nın en fazla basılan gazetesi "Wiener Zeitung" (Viyana'nın Sesi olarak tercüme edebilir miyiz acaba?) kapanıyor.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda, 1703 yılında "Wienerishes Diarium" adıyla kurulan bu tarihi gazete, 1857 yılına kadar bir özel yayınevi tarafından yayınlanıyor, basılıyor. 1857 yılında Kayzer Franz Joseph gazeteyi himayesi altına alıyor ve devlet matbaasında bastırmaya başlıyor. 1857 ve 1998 yılları arasında devlet matbaasında basılan bu gazete, adeta Avusturya Cumhuriyeti'nin resmî gazetesi. Yani Avusturya'nın RESMİ GAZETE'si.
Söz konusu gazete 1780 yılından bu yana bu günkü adını taşıyor: "Wiener Zeitung-Viyana'nın Sesi…”

İlgililerin verdiği bilgiye göre, gazetenin yayınlanabilmesi için, yılda 10 milyon avro sübvansiyon gerekiyor. Bu da bu günkü koşullarda pek mümkün görünmüyor. Ve büyük bir ihtimalle gazetenin 2022 itibariyle kapanacağı kesin gibi. Günlük 40.000 adet basılan gazetenin okuyucularının %80’i abone.
8,9 milyon nüfusu olan Avusturya'da basın yayın dünyasına günlük 1,9 basılan "Krone" (Taç) gazetesi hâkim. Avusturya'da 'besleme basın' yok. Gazeteler ve dergiler kendi kendilerini reklam ve gazete-dergi satışıyla finanse ediyorlar.

Bir gazetede ilk kez 1960 yılında yazmıştım: Zile'de çıkan ve tüm ilkokullarda dağıtılan OKUL SESİ gazetesinde 'Zile Tarihi’ni yazmıştım. Hem de ana yazı/başyazı olarak. Tesadüfe bakın ki, aynı gazetenin 3’üncü sayfasında 'Kuduz ve Tehlikeleri' diye ikinci bir yazım da yayınlanmıştı. Daha ilkokul 3’üncü sınıftaydım.
5. Sınıfta 1,5 metreye 1 metre ebatlarında 15 günlük bir duvar gazetesi çıkarmıştık. Çevresi çıtalanmış, içi pamuk dolu siyah bezle kaplanmış bir tablo düşünün. Bu tabloya yazıları toplu iğnelerle iliştirirdik. Üzerimde çok emeği olan Kemal TARHAN öğretmenim Köy Enstitüsü mezunuydu. Bizi teşvik etmiş ve kenara çekilmişti.
Bir redaksiyon heyetimiz vardı. Bütün sınıftan, ki sınıfımızda 45’ten fazla öğrenci vardı, yazılar toplanır ve redaksiyon heyeti karar verirdi. Baş yazıyı benim yazmama karar verilmişti. Baş yazıları ince uçlu divitle ve gotik harflerle yazıyordum. Öğretmenimiz bize neler öğretmemişti ki? Güzel yazı yazma, güzel makale yazma, harita çizme ve çıtalayarak duvara asma, halk dansları, güzel şiir okuma, münazara vb. Kendisi çok güzel mandolin ve keman çalar, çok güzel resimler yapardı. Yazdığım yazı çeşidinin 'gotik' olduğunu Almanya'ya gelince öğrendim. Öğretmenimiz bize o yazı çeşidini hangi adla öğretmişti bir türlü hatırlayamıyorum.

Altmışlı yıllarda Hürriyet ve daha sonra Cumhuriyet Gazetesi’ne defalarca 'Okuyucu Mektubu' yazdığımı hatırlıyorum. 

Yetmişli yıllarda, sol dergi ve gazetelerde müstear isimlerle yazılar yazdım. Bir ara işi ciddiye alıp, rahmetli Örsan ÖYMEN'e başvurup Milliyet muhabirliği yaptım. “Amatör Muhabir Kartı"mı hala saklıyorum. Örsan Ağabey'in başvurumu kabul edip Frankfurt'ta çıkan, Yurtdışı Baskılar Sorumlusu Zeki Bey'e (Zeki SÖZER) gönderirken söylediklerini söylemeyeyim burada en iyisi... 

Bu yılın şubat ayında, İstanbul'dan değerli bir dost 'kanıma girdi' ve gene amatörce, ama 68’li ruhumla 1-2 haftada bir Muhalif'te yazmaya başladım. İyi mi ettim, henüz bilemiyorum. Yazı yazmak mutlu ediyor beni... 

İşte bu 'haleti ruhiye'de "Wiener Zeitung"un (Viyana'nın Sesi'nin) kapanacak olması derinden üzdü beni...

Korona pandemisi nedeniyle, 2020 yılında insanlar ilk defa yazılı basından çok dijital basını okumuş.

Sayılar çok ilginç:

Almanya'da gazete okuyucu sayısı 2017’de yaklaşık 45 milyonken 2021’de ise 32 milyon. Bu sayının 2025 yılında 25 milyona düşeceği hesaplanıyor. 2000 yılında yaklaşık 16 milyon olan abone sayısı 2020 yılında 9 milyona düşmüş durumda. 2000 yılında 17 bin olan gazeteci sayısı 2020 yılında 12 bin olmuş.

Bu gelişmelere karşın, E-Paper okuyucusu 2017 yılında 31,4 milyon iken 2021’de 32,9 milyon olmuş ve bu sayının 2025 yılında 39,5 milyon olacağı hesaplanıyor.
Diğer dikkat çeken iki konu ise şu: Amerika'daki değişim daha hızlı ve Dünya'nın her tarafında PR-Çalışanlarının sayısı hızla artıyor.

Yeniliklere açık ve de değişikliklere hazırlıklı olun derim. Ama, en çok da sağlıklı kalmaya çalışalım... "Her şeyin başı sağlık" derdi rahmetli dedem.

Yarın, cumartesi günü ”1 Mayıs İşçinin ve Emeğin Bayramı" kutlu olsun.