Yağız Kutay

Yağız Kutay


Ekonomik rot balans

Ekonomik rot balans

Her seçimin kendi şartları vardır derler ya; o misal yalnızca on ay önce AK Parti’ye yetki veren vatandaşlar 31 Mart 2024’te kırmızıya yakın bir sarı kartı göstermiştir.

Halk kendi rot balans ayarını ilk defa yapmıyor. 2018-2019 herkesin aklına gelen en yaygın örnek.

2007 genel seçiminde %47 oy alan AKP 2009’daki yerel seçimlerde oyu %39 seviyesine gerilemişti. İki sonuç büyük oranla aynıydı aslında. Zaten daha sonra AK Parti çok daha güçlenerek çıktı bu cendereden. Ancak daha ilginç örnekler tarihin tozlu sayfalarında saklı.

*Erbakan’dan Demirel’e Çelme*

İnsanlar en son CHP’nin birinci parti olduğu bir sabaha 1977’nin soğuk bir gününde uyanmıştı. Tam 46 yıl önce %37 seviyesinde oy alan Ecevit’in CHP’si Demirel’e üstünlük sağladı. Oğul Erbakan’ın bu seçimde yaptığını baba Erbakan o zaman yapmıştı. Milli görüşe giden %8 oy CHP’yi zirveye taşıdı.

Atiden bugüne doğru yolculuğumuzda sırada 1989 seçimleri var. Millet 1987’de ANAP’ı iktidar yaptı. Zafer sarhoşu Özal 1989 belediye seçimleri için belirlediği politik çerçeveye göre

Oy yoksa hizmet yoktu.

Hatta eli kolu bağlı bir adam propagandası çok konuşulmuştu. Politik altyapı olarak 2024 ile 1989 seçimleri birbirine benzedi. Cumhurbaşkanı hükümetle işbirliği yapan belediyelerin önemine dikkat çekmişti. ANAP’ın tehditleri gibi radikal ifadeler geri tepti ve hem 1989 SHP, 2024’te de CHP birinci parti oldu.

*AK Parti’nin tohumlarının ekildiği 1994 yılı*

1994’te Refah Partisi oy oranı bakımından olmasa da belediye sayısı olarak bütün teyamülleri yıktı. İstanbul’da 6 ilçeyi elinde bulunduran Refah bu sayıyı 17’ye çıkartarak ilçelerin çoğunluğunu yönetmeye hak kazandı. İstanbul’un eğlence merkezi Beyoğlu’nun el değiştirmesi de yaşanan büyük şokun küçük artçılarından biriydi. Dolayısıyla Sinem’de Üsküdar’ın görünmesine o kadar da şaşırmamak gerekir.

Sosyal demokrat partiler çıkardıkları birden fazla adaylarla kendini imha etti. Aynısını sağ tarafta gördük 2024’te. Örneğin Kütahya’da CHP %28 oyla seçildi. İki aday çıkartan Cumhur ittifakının oylarının toplamı %50’yi geçmesine rağmen üstelik.

Anlattığım örneklerden enstantaneler taşıyan 2024 seçiminin bir numaralı sebebi ekonomidir.

2018’den beri kronik ekonomik sıkıntıların baş göstermeye başladı. Ertesi sene yapılan belediye seçimlerinde hayat pahalılığını daha sert yaşayan büyük kentler AK Parti ilk sarı kartı verdi. O günden bugüne ekonomi bilimine aykırı hareket eden politika belirleyiciler 14 Mayıs 2023’te ilk defa seçimi birinci turda kazanamamıştır ve sadece on ay sonra ikinci parti olmuştur.

Türkiye’nin en kondolide topluluğu emeklilere de selam olsun.

Yıl 1950 Demokrat Parti ezici bir çoğunlukla iktidara gelmiş. Celal Bayar üçüncü cumhurbaşkanı, Menderes Başbakan. Başbakan Kürsüde TBMM Grubunda Milletvekillerine hitaben konuşuyor.

İktidarımızın iki ortağı var.

TBMM Grubuna katılan milletvekilleri ‘kim bunlar’ diyerek hoşnutsuzluklarını ifade ederken Menderes sözlerini şöyle tamamlıyor:

Birisi vergi tahsildarı, diğeri jandarma dipçiğidir. Aslında vergi tahsildarı Demirel’in dediği boş tencere iktidar devirir tezinin ete kemiğe bürünmesi değil de nedir? Veya jandarma dipçiği devletin tüm imkanlarını kullanarak halka aba altından sopa göstermesi değil de nedir?

telif


Yağız Kutay Kimdir?

Yağız Kutay lise öğrenimini TED Ankara Koleji’nde tamamladı. Ardından Bilgi Üniversitesi Ekonomi ve University of London/ London School of Economics Ekonomi-İşletme bölümleriyle öğrenimine devam etti. Daha önce Bloomberg HT ve Microsoft’ta görev alan Işık, Paraanaliz, Muhalif, PA Turkey ve Dünya Gazetesi’nde hem Türkçe hem İngilizce Ekonomi ve Spor Ekonomisi üzerine yazılar yazıyor.

Yorum Yazın

Ana Sayfa
Web TV
Foto Galeri
Yazarlar