Haldun Dormen

Haldun Dormen

Hayatı

Babası, Kıbrıslı aydın bir iş adamı olan Sait Ömer Bey, annesi İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Bir yaşına basmadan, ailesi İstanbul, Şişli'ye yerleşti. Sahneye ilk defa Galatasaray Lisesi’nde ortaokul öğrencisi iken Demirbank oyununda yirmibeş kuruş rolüyle çıktı. Lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladı. Sekiz yaşında geçirdiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlandı.

Tiyatro eğitimini ABD'de Yale Üniversitesi’nde aldı. Yüksek lisans derecesiyle mezun oldu. İki yıl süreyle Amerika Birleşik Devletleri'nde çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Hollywood'da Pasadena Playhouse'da 4 oyunda oynadı. İstanbul'a döndüğünde önce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye girdi ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle ilk kez Türk seyirci karşısına çıktı. O sıralarda Beyoğlu Parmakkapı sokakta gençlerle birlikte 60 kişilik cep tiyatrosunu açtı.

22 Ağustos 1955 gecesi Süreyya sinemasında Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sergiledi. 1957 Eylül'de Küçük Sahne'nin kendisine teklif edilmesiyle oyunlarını sergilemeye orada devam etti. 1957'de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurdu. Erol Günaydın, Altan Erbulak, Metin Serezli, Nisa Serezli, Erol Keskin, İzzet Günay, Yılmaz Köksal, Ayfer Feray gibi onlarca sanatçı yetiştirdi. Topluluk en parlak dönemini 1957-1972 yılları arasında yaşadı. 1961'de Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahneledi. Gülriz Sururi'yi buradaki İrma rolüyle Türkiye'ye adını duyurdu. 1962'de Beyoğlu'ndaki tarihi Ses Tiyatrosu'na geçti, 10 yıl süreyle çalışmalarını orada sürdürdü.  Oynadığı oyunlar arasında başlıcaları Bit Yeniği, Şahane Züğürtler, Erol Günaydın ve Cemal Reşit Rey'in yazdığı Yaygara 70tir.

Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetti. Bu filmlerde Dormen kadrosunun yanı sıra Belgin Doruk, Ekrem Bora, Nurhan Nur, Müşfik Kenter, Nedret Güvenç gibi isimlerde yer aldı. Bu iki film 1966 ve 1967 yıllarında Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yedi tane ödül kazandı. Ama gişede bekleneni vermedi. 1987'de Müjdat Gezen'in yapımcılığını yapıp, başrolünde oynadığı Felekten Bir Gün adlı video filmini de yönetti.

1972'de tiyatrosunu kapatmak zorunda kalıp televizyona, yazarlığa ve hocalığa yöneldi. Aralarında Unutulanlar, Anılarla Söyleşi, Kamera Arkası, Dadı, Pop Star gibi programlarn olduğu onlarca programla televizyonda devamlı yer aldı. Aynı yıllarda Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazeteciliğe başladı. Milliyet gazetesindeki yazılarını sekiz yıl sürdürdü.

1981'de Egemen Bostancı ile tanıştı. Hisseli Harikalar Kumpanyası, Şen Sazın Bülbülleri gibi müzikalleri yazıp yönetti. 1984'te Egemen Bostancı'nın ısrarıyla 17 yıl sürecek olan ikinci Dormen Tiyatrosu'nu yeniden kurdu. Aynı yıllarda Gencay Gürün'ün yapımcılığında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda 30 yıl kapalı gişe oynayan Lüküs Hayat'ı sahneye koydu. Lüküs Hayat'ı daha sonra İzmir  ve Mersin Operalarında ve Eskişehir Şehir Tiyatroları'nda yönetti.

2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış fakat çeşitli tiyatrolarda oyunculuğuna ve yönetmenliğine devam etmiştir.

Haldun Dormen dördü otobiyografik olan ("Sürç-ü Lisan Ettikse", "Antrakt", "İkinci Perde", “ Nerede Kalmıştık” ) beş kitap ve on iki oyun yazmıştır. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında kadın sahne sanatçılarının yaşadıklarına ışık tutan Kantocu adlı eseri İstanbul, Eskişehir, Ankara'da sahnelendi.

1997'de Yapı Kredi adına hâlen devam etmekte olan Afife ödüllerini başlattı.

Yaşamı boyunca iki yüz ellinin üstünde ödül kazanan sanatçı; İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda dersler vermiş; Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirilmiş; 1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.

Dormen, 1959'da halkla ilişkiler alanında dünyaca tanınan bir isim olan Betül Mardin ile evlenmiş, sekiz yıl süren bu evliliğinden Ömer adlı bir oğlu dünyaya gelmiştir.

Hâlen İzmir'deki Sahne Tozu Tiyatrosu'nun sanat danışmanlığını yürütmekte olan Dormen onun adına yapılan salonda çeşitli oyunlar sahneye koymuştur (Sahne Tozu Tiyatrosu Haldun Dormen Sahnesi -İzmir) Aynı kuruluşun kurduğu Sahne Tozu Tiyatrosu Nişantaşı Akademisi'nde müzikal dersi vermektedir.

Ödülleri

1966, 3. Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Film & En İyi Senaryo "Bozuk Düzen"

1967, 4. Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Komedi Filmi "Güzel Bir Gün İçin"

1998, Devlet Sanatçısı

2006, İstanbul Tiyatro Festivali, Onur Ödülü

2014, Tiyatro Eleştirmenleri Birliği, Onur Ödülü

2014, 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Onur Ödülü

2015, İTÜ EMÖS Başarı Ödülleri

2017, YEKÜV Vasfi Rıza Zobu Tiyatro Ödülü, Onur Ödülü

2018, Rotary Türkiye, Meslek Hizmet Ödülü

2018, 2. Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri, Onur Ödülü

Yönettiği bazı tiyatro oyunları

Kaç Baba Kaç

İkinin Biri

Dün Gece Yolda Giderken Çok Komik Bir şey Oldu

Onlar Ermiş Muradına

Bit Yeniği

Şahane Düğün

Bu Oyun Başka Oyun

Karma Karışık

Papaz Kaçtı

Kantocu

Amphitryon 2000

Bir Kış Öyküsü (Buzlar Çözülmeden)

Zafer Madalyası

Nice Yıllara (oyun)

Yukarıda Biri mi Var

Kare As

Bu Filmi Görmüştüm

Arapsaçı

Komik Para

Muhteşem İkili

Sevgilime Göz Kulak Ol

Beşten Yediye

Hastalık Hastası

Nerdeyse Kadın

Çılgın Sonbahar

Günaydın Mr. Weill

Kaç Baba Kaç

Bin Yıl Önce Bin Yıl Sonra

Lüküs Hayat

İkinin Biri

Hisseli Harikalar Kumpanyası

Gençliğin Tatlı sesi

Bir Kış Masalı

Gigi

Elden Ele

Evimizdeki Hayat

Paramparça

Ağa ile Uşağı Matti

Almanya'dan Bir Yar Gelir

Şahane Züğürtler (Tovarisch)

Ayı Masalı

Altın Yumruk

Sokak Kızı İrma

Sözde Melekler

Müfettiş

Zafer Madalyası

Çikolata Asker

Beş Parmak

Papaz Kaçtı

Ana Sayfa
Web TV
Foto Galeri
Yazarlar