Kalbim Fenerbahçe, Tahminim Galatasaray

Avrupa’nın en büyük kulüpleri Şampiyonlar Ligi’nin izlenme sebebi olarak kendilerini görüyorlar. Ancak bunun karşılığında bekledikleri geliri alamıyorlar.

Örneğin 2019-2020 sezonunda gruplara katılan her takıma 15.2 milyon avro verildi. Ayrıca gruptaki her galibiyet için 2,7 milyon avro, beraberlik için 900 bin avro ödeme yaptı. Yani son Şampiyonlar Ligi şampiyonu Bayern Münih gruptaki rakibi son finalist Tottenham maçında da aynı galibiyet gelirini kazandı, Shaktar-Zagreb maçında da aynı galibiyet ücreti dağıtıldı. Maçlardaki sakatlık riskleri de cabası.

Avrupa’nın “en büyük” kulüpleri hem marka değeri hem de gelirleri açısından riske girmeye başladı. Şu da unutulmamalıdır ki bu kulüpler halka açık. Ahval böyle olunca, arkalarına Avrupa ve ABD’li Fonları da alarak Avrupa Süper Ligi’ni (ASL) kurma girişimi ortaya çıktı. Takım sayısı hala net olmamakla birlikte kurucu takımlar ana odak olacak. Misafir/diğer takımların durumu ise hala muallakta.

Avrupa Süper Ligi’nin mucidi olan kurucu takımlar ise şu şekilde; Barcelona, Real Madrid, Manchester United, Arsenal, Chelsea, Liverpool, Manchester City, Juventus, Milan, PSG ve Bayern Münih.

Yukarıdaki tabloda 5 büyük ligin gelirlerinin pandemi ile (2019-2020) ne noktada düştüğünü görebiliriz. (Kaynak: Financial Times)

Az önce bahsettiğim ücretlerle 11 maçın hepsini kazanan son Şampiyonlar Ligi şampiyonu Bayern Münih 129,9 milyon avro kazandı. Ancak aynı Bayern Avrupa Süper Ligi’nin kurucularından olduğu için her yıl maç başı ve şampiyonluk primleri dışında 310 milyon avro ayakbastı parası alacak. (Yaklaşık konuşulan meblağ)

Her işte olduğu gibi bunun da getirdiği bazı sorunlar var. UEFA ve FIFA... Geçtiğimiz ay iki kurumun yaptığı ortak açıklamada “Avrupa Süper Ligi oluşumuna dahil olan bütün kurum ve kişileri kendi müsabakalarından menedecekleri” ifade edildi. Diğer ülke federasyonlarının, özellikle Premier Lig’in ne tepki vereceğini çok merak ediyorum. Zira gelirleri diğer ligleri yıllar geçtikçe katladı. Bu oluşum İngiltere Ligi’nin rüzgarını kesebilir.

Yukarıdaki tabloda en büyük 5 ligin 2013-2019 arası maç günü, ticari ve yayın gelirleri kıyası yapılıyor. Premier Lig en yakın rakibini nerdeyse ikiye katladı. (Kaynak: Financial Times)

Neden ASL?

Pandeminin bu sezon sonu itibarıyla futbol sektörüne toplamda 2 milyar avro gelir kaybı yaratması bekleniyor. Aslında uzun zamandır konuşulan ASL projesi pandemi ile iyice yüksek sesle duyulmaya başlandı. Hatta bir önceki Barcelona başkanı 2020 Ekim’de ASL için anlaşma imzalandığını söyledi.

İktisadi olarak değerlendirmek gerekirse pandeminin getirdiği negatif getiriden mustarip olan fon yöneticileri Avrupa Futboluna el attı. JP Morgan’ın öncü olduğu konuşulan bu oluşumda sırf katılım payı Şampiyonlar Ligi gelirlerini alaşağı etmeye yetiyor. Sineğin yağını çıkarmayı planlayan Fonlar menkul kıymetler ve halka arz edilecek olası "Avrupa Süper Ligi A.Ş."de gelir seviyesini bambaşka bir seviyeye taşıyacaktır. NFL ve NBA muadili bir organizasyon bizleri bekliyor olacaktır.

Türkiye’den Takım olur mu?

Olmaması ihtimali yüksek. Ama bence Türkiye sırf taraftar potansiyeli ve sosyal medya etkileşimi sayesinde bu ligde yer alacaktır, almalıdır da. Hangi takımların olacağı belli olmamakla beraber benim şahsi tahminim ülke puanı katkısı sebebiyle Galatasaray...Ancak Türkiye’deki fonların ibreyi Fenerbahçe tarafına kaydırma çabası olduğunu da biliyorum...

Sonuç olarak, futbolun Amerikanizasyonun son ürünü olan bu lig sebebiyle diğer takımlar ve ülke ligleri sekteye uğrayacaktır. Kurucu takımlarının topyekûn bir biçimde bu projeden vazgeçmeleri veya şu anda yer aldıkları liglerinden ayrılmaları mümkün değil. Bu sebeple UEFA/FIFA ile masaya oturarak kendi gelirlerini arttıracağı bir şekilde anlaşmasını bekliyorum. Ama diğer yandan, bahsi geçen paraları UEFA’nın vermesi mümkün değil.

Süreç nasıl gelişecek bilinmez ama ASL veya benzeri oluşumun dışında kalan takımlar taş yiyecek, pastanın bütün dilimleri büyük takımlara gidecektir. 

Kaynak: Financial Times: https://www.ft.com/content/c986a6ff-d653-4e01-aae2-b02d1d9715a9