Efsaneye göre 1779 yılında İngiltere’de Ned Ludd isimli çırak patronunun kendisini işinden dolayı azarlamasıyla eline çekiç alarak çalıştığı yerde bulunan dokuma makinelerini paramparça etmiştir. O günden itibaren bu olay dilden dile yayılmış özellikle makinelerin üretimde kullanılması neticesinde işsiz kalan işçiler için bir ilham kaynağı haline gelmiştir. Öyle ki 4 Kasım 1811 yılında işçiler aylar boyunca makinelere saldırmış 1813 yılına kadar İngiltere Ludistlere karşı silahlı mücadele yöntemini uygulamak zorunda kalarak birçoğunu asmış ya da Avustralya’ya sürgüne yollamıştır.
Aslında Ned Ludd’ın gerçekten var olduğuna dair bir kanıtta yoktur. Ama Robin Hood gibi Sherwood ormanında yaşadığı söylenen efsanevi bir lider ve sanayi devrimine karşı başkaldırının simgesi haline gelerek literatüre geçen Ludizm ideolojisinin isim babası olmuştur.
Bu ideolojinin yakın zamanda ki en büyük teröristi 1978-95 yılları arasında 3 kişinin ölümüne 23 kişinin yaralanmasına sebep olan bombalı paketlerin göndericisi doktoralı Theodore Kaczynski’dir. A.B.D’de ortaya çıkan bu terörist FBI tarafından abisinin ihbarı neticesinde yakalanarak ömür boyu hapis cezasına çarptırılır. Kaczynski’nin tüm eylemleri modern teknolojiyle ilgili bilim insanlarına yöneliktir. Eylemlerine ara verme karşılığında New York Times ve The Washington Post’ta manifestosunu yayınlatmıştır. O manifestosunda dikkat çeken bir sözünü paylaşalım ‘’ Teknolojik ilerleyişin devamı, durumu daha da kötüleştirecek; insanoğlunu daha büyük aşağılamalara maruz bırakıp, doğal yaşamda daha fazla hasara sebep olacak; büyük olasılıkla daha fazla toplumsal bozulmaya ve psikolojik acıya yol açacaktır.’’ – Unabomber Manifesto
Ludizm; Teknolojik gelişmeler ve icatlar neticesinde işsiz kalan veya işini kaybetme korkusu taşıyanların teknoloji düşmanlığına denir. İktisatçı John Maynard Keynes’in; 1930’larda dile getirdiği ‘teknolojik işsizlik’ kavramıyla özetlersek yapay zekâ ve otomasyonun hayatımıza dahil olmasıyla birlikte birçok işsizlik ortaya çıkacak ve birçok meslek ortadan kaybolacak.
İlerleyen zamanlarda tahmin edilen teknolojik gelişmeleri düşündüğüm zaman gelecekte Ludizm’i daha çok konuşacağımızı öngörüyorum. Teknolojinin gelişimiyle birlikte birçok iş için insana gerek kalmayacak. Elbette teknolojik gelişmelere paralel olarak yeni mesleklerin ortaya çıkışıyla donanımlı insana gereksinim olacak ama bu geride kalan insanların yeni mesleklere istihdam edilmesini karşılayamayacaktır. O zaman büyük bir soru işaretiyle karşı karşıyayız.
İşini veya mesleğini kaybeden insanlar ne yapacak?
İşini haliyle gelirini kaybedecek insanların gelecekte sosyo-ekonomik olarak bir sorun teşkil edeceğinin hepimiz farkındayız. Sorunu çözmesi gereken politikacılarda farkında ancak şu an için çözüm adına herhangi bir adım atılmadığını Dünya genelinde görebiliyoruz. Devletler ve şirketler hızla dijitalleşmeye giderken bu aşamada işini kaybeden insanlara yeni bir iş bulmada ne kadar başarılı olabilecek veya yeni mezun olup artık iş hayatına atılması gereken insanları nerede istihdam edecekler.
Her devlete düşen görev teknolojik işsizliğe karşı çağa ayak uyduracak hızlı adımları atarak eğitim sistemini yeniden inşa etmektir. İşsizliğin çoğalması en çok huzur ve güvenliğin sabote edilmesine sebebiyet verecek bir sosyal patlamaya neden olabilir. ‘’İşsizlik çağın vebasıdır’’ diyen İngiliz Ekonomist William Beveridge’ın konumuza katkı sağlayacak bir sözünü paylaşalım “İşsizliğin neden olduğu iki büyük tehlike vardır. Birincisi; işsiz kalan insanın faydasız, işe yaramayan, istenmeyen insan olduğu hissini yaratır. İkinci olarak insanların hayatlarına korkuyu getirir ki, bu korkudan da nefret doğar”
Robotlar Dünya’yı ele geçirecek mi diye çok düşünüyoruz. Farklı bir boyuttan bakarsak işsiz kalan insanlardan robotları kim koruyacak? işsizliğine sebep olarak gördüğü teknolojiye karşı nefretini ya robotlardan çıkarırsalar! Belki de Ludizm’in en şiddetli boyutunu o zaman göreceğiz kim bilir.
İnsana düşen görev ne?
Teknoloji bu kadar gelişirken faydaları gibi risklerini de hesap edebiliyoruz. En büyük risklerinden biri yazımızda da belirttiğimiz gibi istihdam, bu noktada insanlar geleceğe kendilerini hazırlamalı ve güncel kalarak yeni teknolojik gelişmelere adapte olmaya çalışmalı. Çünkü gelecekte yaptığı işi bir yapay zekâ veya bilişsel teknoloji devralabilir. Robotların yapamayacağı popülerliğini uzun süre sürdürecek işleri tercih etmekte fayda var. Tasarımcı, aşçı, avukat, yazar veya sporcu gibi…
Yorum Yazın