Ekonomiye dair manşet rakamların arkasında neler var?
Özellikle ekonomiye ilişkin rakamlar, öteden beri siyaset kurumu tarafından topluma verilmek istenilen mesajlara uygun şekilde yansıtılmaktadır. İşsizlik, enflasyon, milli gelirden kişi başına düşen pay, büyüme ve daha pek çok ekonomik ve sosyal göstergenin elde edildiği araştırmalara ilişkin manşet rakamlardan bahsediyorum. Bu araştırmaları anlamlı kılan ve asıl önemli olan detaylar ise zaten rakamlarla ve detaylarla arası hiç de iyi olmayan toplumun geneli tarafından merak da edilmemektedir.
Elbette bu araştırmaları yapan ve yayınlayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) araştırma sonuçlarını detaylı tablolar ile yayınlamakta, fakat bu rakamlar sadece az sayıda insan tarafından incelenmekte ve değerlendirilmekte. Bazen de asıl bilmemiz gerekenler, tablolardan daha çok yorumlarda gizli oluyor. Toplumun geneli durumu manşet rakamlar üzerinden değerlendirmekte ve bunun doğal sonucu olarak kolaylıkla manipüle edilebilmektedir.
Son yıllarda iyice artan işsizlik ve geçim sıkıntısının bir doğal sonucu olarak işsizlik, enflasyon, kişi başına düşen gelir ve asgari ücret gibi ekonomiye dair rakamlarının önemi bir kat daha arttı.
Bu göstergelerden işsizlik söz konusu olduğunda manşet işsizlik rakamı ile açıklanan işsizliğin azaldığına arttığına mı odaklanmamız lazım, yoksa yaşamını devam ettirebilmek adına iş arayanların mesleğine, eğitimine hiç de uygun olmayan işlerde düşük ücretle ve kötü koşullarda çalışmalarına mı?
Kasiyerlik, motokuryelik, garsonluk yapan ve asgari ücret bile aldığı şüpheli, iş güvencesi olmayan üniversite mezunları ile ne iş olsa yapan diğer kesimler. İşsizlik azalıyor ama…
Milli gelirden kişi başına düşen pay açıklandığında, manşet rakamın yükselmiş olmasına mı yoksa gelirin ne kadar adil dağıldığına mı bakmamız lazım?
Sürekli gelir kaybı yaşayan ve 4 milyonu en düşük emekli maaşı seviyesinde 16 milyon emeklisi, 11 milyon civarında asgari ücretlisi olan bir ülkede, birkaç yıl içinde kişi başın düşen gelirin 10 bin dolarlardan 17 bin dolarlara çıkmasının anlamı nedir? Bu rakamlar kimler için memnuniyet vericidir.
Sürekli artan konut satışlarını bilmek kadar, git gide azalan ev sahibi hane oranını da merak etmemiz gerekmekte. Kimler ev alıyor?
Özellikle ekonomiye dair incelenmesi gereken bir çok rakam var.
Manşetlerde hep uçan güzel rakamlar var ama çarpık, sorunlu alanlar detaylarda gizli.