Avrupa Birliği`nde (AB) bir şeyler oluyor...
-AB ve Almanya bütçesi üzerine-
Avrupa Birliği (AB/EU) de NATO gibi önce bir inişe geçti... Öldü, bitti, dağılıyor diyenler oldu... Ama, son dönemde bir kıpırdanma, bir canlanma var sanki AB`de...
Belirtmek isterim: Ben AB diyeyim siz Almanya anlayın. Bu devletler topluluğu (AB/EU) ve bu federatif devlet (D: Almanya) o kadar çok birbirisine benziyor ki. Yönetim biçimi olarak, struktur olarak, bütçe olarak...
***
Gerek Avrupa Birliği`nin yapısına (örgütlenme yapısına, bütçesine, bürokratik işleyişine vb.) ve aynı şekilde Almanya Federal Cumhuriyeti`nin yapısına baktığınızda çok açık görürsünüz: Sanki birbirisinin kopyası.
***
AB`nin 2026 bütçesine bakınca bunu görüyorum... Almanya`nın dış borcu Gayri Safi milli Hasıla`nın %79`u kadar. Bu oran Japonya`da %260. İç borcu da yüksek. Ama, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında ortalarda, yani makul.
Avrupa Birliği`nin borç oranı GSMH`nın %89,5`i kadar. İngiltere`nin %96,5 ve ABD`nin %127,4.
***
Bu rakamları yorumlayabilmek için şu tabloya göz atalım. Dünyadaki en büyük ekonomik güç şöyle sıralanıyor: 1. ABD, 2. Avrupa Birliği, 3. Çin.
Bu sıralama ülkelere göre şöyle: 1. ABD, 2. Çin, 3. Almanya, 4. Japonya.
Buna karşın, Avrupa Birliği`nde borçsuz ülkeler de var: Estonya, Lüksemburg, Danimarka, İsveç ve Litvanya.
***
Avrupa Birliği`nin bütçesini oluşturan gelirleri üye ülkeler ödüyor. Bu noktada en büyük ödemeyi yapan üyenin Almanya olduğunu belirtelim.
AB bütçesinden, ülkelere bölgeler arası eşitlik sağlamak için büyük paralar ödeniyor. Buradan en çok yararlanan ülkeler İspanya, Portekiz ve Yunanistan idi. Son yıllarda en çok yardım alan ülke Polonya.
***
Almanya`nın yıllık bütçesine göz atalım. 520 milyar Avro olan Almanya bütçesinin en büyük kalemi 197,4 milyar Avro ile İş, Çalışma ve Sosyal alanlar. Bu en büyük kalem bütçenin %37`i. İkinci büyük kalem 82,7 milyar Avro ile Savunma. Ödenecek faiz 34,1 milyar Avro.
Almanya`da da tıpkı Avrupa Birliği`nde olduğu gibi zengin eyaletler fakir eyaletlere, eyaletlerin bütçesini dengelemek için milyarlarca Avro ödüyorlar. Ödeme yapan eyaletler Bavyera, Baden-Württemberg, Hessen ve Hamburg. Finans desteği alan eyaletle şöyle sıralanıyor: Berlin, Bremen, 6 Yeni Eyalet, Saarland, NRW, Rheinland-Pfalz ve Schleswig-Holstein.
***
Görüldüğü gibi, AB bütçesi de Almanya bütçesi de bölgeler, devletler ve eyaletler arası dengeleme mantığına dayanıyor. Dikkat çeken ikinci büyük nokta savunma sanayii. Özellikle de ABD`nin dayatmasıyla, NATO masrafları/giderleri artık Avrupa ülkeleri tarafından üstleniliyor. Bu rakam önce ikiye katlandı... ABD Başkanı Donald TRUMP bu rakamı artık GSMH`nın %5 olmasını teklif ediyor. Açıkcası dikte ediyor...
TRUMP bu; bir bakıyorsunuz Grönland`ı istiyor, bir bakıyorsunuz Panama Kanalı`nı istiyor, bir bakıyorsunuz Gazza`da oteller inşa ettirmekten dem vuruyor...
Son ABD-AB görüşmelerinde, AB yetkililerine, AB`den ABD`ye ihraç edilecek mallara %15 gümrük uygulayacaklarını dile getirdi. Bu oran çelik ihracatında tam %50. Avrupalıların `` evet`` demekten başka çaresi yoktu…
***
Sonuç olarak şunu söyleyebilir miyiz? Avrupa ülkeleri artık kendi başlarının çaresine bakmalı. Hem üretim ve tüketim de ve hem de savunmada... Aksi taktirde Donald TUMP`ın istekleri bitecek gibi değil.
+++
Tam da bu noktada soralım. Peki, Türkiye`de durum nedir? Bütçedeki dağılım nasıl? Arslan payı hangi alana ayrılıyor?
Türkiye bu gelişmelerin neresinde? Yeni bir dünya kurulacak ve Türkiye`de orada layık olduğu yeri alabilecek mi?
