Airbnb ve Vrbo Amerikalı şirketlerin ürettiği ve yönettiği kısa süreli konaklama sistemleri. Boş evi veya dairesi olanlar bu sistemlerle bunları kısa süreli-bir gece bile olsa-kiraya verebiliyorlar. Tıpkı Uber ve Lyft gibi yeni iş modelleri bu iki sistem de birçok kişiyi zengin etti ve iş bulduğu gibi ekonomilere de canlılık getirdi.
Uber ve Lyft taksicilerin fahiş fiyatını ve monopollerini kırdı. Ben gerek Amerika içinde gerekse gittiğim ülkelerde Uber uygulamasını kullanarak istediğim zaman istediğim yerde istediğim tipte bir araç bulurum. Kolay bir uygulama nakit ödemiyorsunuz kredi kartınızdan çekiliyor, bir de gideceğiniz yere ne kadara gideceğinizi de söylüyor uygulama, böylece karar vermeniz daha kolaylaşıyor. Örneğin benim Dallas’ın kuzeyindeki Addison şehrindeki evden Dallas hava alanına taksiler 50 dolara götürüyorlar. Uber ile fiyat 30 dolara iniyor, araçlar daha temiz, sürücüler daha eğitimli ve iyi giyimli insanlar. Çoğu bu işi ikinci bir iş olarak yapıyorlar. Çoğunun normal işleri var, geceleri veya hafta sonları yahut iş dönüşü birkaç saat bu işi yapıyorlar. Amerika’da bunlar taksicilerden ayrı bir sistem olarak çalışırken Avrupa’da Uber araçlarına taksi plakası ile çalışma izni veriliyor. Hollanda ve İrlanda, Yunanistan da bütün bir sistem uygulanıyor ve vergilerini ödüyorlar. Uber uygulamasını Dubai ve Londra’da da kullandım.
Gelelim kısa dönemli ev kiralama sistemi Airbnb ve Vrbo’ya. Bunların cep telefonuna yüklenen uygulama programları var. Önce kayıt oluyorsunuz, adresiniz ve telefonunuz ile kredi kartınızla ilgili bilgileriniz kaydediliyor. Başka bir şehre veya aynı şehrin bir başka semtinde kısa süreli konaklama ihtiyacınız mı var? O şehirdeki kısa dönemli kiralık dairelerin resimleri, eşyaları mutaf olup olmadığı, kablosuz internet veya TV ile diğer özellikler de gösteriliyor ve doğal olarak gecelik fiyatlar ile temizlik vs ödenecek miktar da belirli. Hangi tarihlerde kullanacağınızı göz önünde tutarak beğendiğiniz daire veya evin boş olup olmadığını kontrol edersiniz. Ev istediğiniz tarihlerde boş ise gene telefon uygulamasından evi o süreler için kiralarsınız. Ödenecek paranın yarısı anında kredi kartınızdan çekilir ve ikinci yarısı da daha sonra kesilir.
Airbnb ve Vrbo iş modellerinin kullanıma açılması ile otelcilik sektörü bazı şehirlerde müşteri kaybetmeye başladı, tabi arkasından otelciler meslek kuruluşları eliyle şikayetlere başladılar. Yere yönetimler bazı kentlerde kiracıların yaptıkları gürültüler nedeniyle bazı şikayetler almaya başladılar. Bunun üzerine kısa dönemli konaklama sahiplerini vergilendirmeye karar verdiler. Örneğin Hollanda’da yerel yönetimler evlerini kiraya verecekleri konaklama listelerine kayıt olmayı zorunlu hale getirdiler. Böylece Airbnb veya Vrbo yoluyla kiraya verenlerden hem kayıt parası hem de otellerden alınanlara benzeyen bir konaklama vergisi almaya başladılar.
Dallas ve çevresindeki yerleşim yerlerinin yerel yönetimlerinin şimdilerdeki gündemi hem gürültüleri önlemek hem de ev sahiplerinden konaklama vergisi almak için konaklama yeri olarak kayıt olma mecburiyeti getirdiler ve geçtiğimiz kasım ayından bu yana birikmiş vergileri almak için harekete geçtiler. Ev sahipleri belediye niye bizden vergi alıyor Airbnb şirketinden alsın vergileri derken Kuzey Teksas Otelciler Birliği yöneticileri ise kiralanan evler tıpkı oteller gibi aynı hijyen ve diğer kurallarına tabi olmalıdır görüşündeler. Dallas Belediyesi geçtiğimiz Kasım ayından bu yana 245 bin dolar vergi topladı fakat itirazlar üzerine yeni bir düzenleme gerekiyor, örneğin komşuları rahatsız etmesin diye geliş ve gidiş saatlerini bir sisteme bağlamak gibi.
Teksas’ta eyalet başkenti Austin bu konuda çok sıkı bir düzenleme getiren ilk şehir fakat belediyeye davalar açıldı, diğer şehirlerden Fortworth daha gevşek bir düzenleme getirmişken Houston ve El Paso kentlerinde ev sahipleri hiçbir yerel yönetim düzenlemesine tanık olmadılar.
Teksas’ta olduğu gibi diğer eyaletlerde de bu konuda değişik uygulamalar tartışmalar devam ededursun ben Mart içinde 11 günlüğüne Miami Beach’te denize bakan bir daire kiraladım bile, yaz için de Holanda ve Belçika’da kalacağımız yerler hazır.
Yorum Yazın