Çin’deki nörobilimciler, insan pluripotent kök hücrelerinden geliştirdikleri dopamin üreten A10 nöronlarını farelerin beynine nakletti. Nakil sonrası, anksiyete ve depresyon benzeri semptomlarda belirgin düşüş gözlendi. Çalışma, tedaviye dirençli ruhsal bozukluklar için umut verici bir adım olarak değerlendiriliyor.
A10 Nöronları ve İşlevi
A10 dopaminerjik nöronları, beynin ödül ve motivasyon merkezi ventral tegmental alanda (VTA) bulunuyor. Keyif ve haz duygularını düzenleyen bu nöronlar, insan pluripotent kök hücrelerinden özel bir karışım kullanılarak üretildi. Formülde Notch inhibitörü, glial hücre kökenli nörotrofik faktör ve askorbik asit yer aldı. 32 gün süren süreç sonunda elde edilen nöronlar, yapısal ve işlevsel olarak gerçek nöronlarla benzer özellikler gösterdi.
Farelerde Depresyon ve Anksiyete Azaldı
Nakledilen nöronlar, hedef bölgelerle bağlantı kurarak bozulmuş sinir devrelerini onardı. Sonuçta kaygı seviyeleri düşen sağlıklı fareler daha sakin davranışlar sergilerken, depresif farelerde “antidepresan benzeri” etkiler gözlendi.
Kök Hücre Tedavisinde Yeni Ufuklar
Araştırma, kök hücre tedavilerinin psikiyatrik bozukluklarda kullanılabileceğini gösteriyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre majör depresif bozukluk, 2030’a kadar küresel hastalık yükünde üçüncü sıraya yükselmesi bekleniyor. Mevcut tedavilere yanıt vermeyen milyonlarca hasta için bu tarz yenilikçi yaklaşımlar kritik önem taşıyor.