Mizah dergisi Uykusuz’un son sayısı bugün çıkıyor

Muhalif Analiz / Oğuz Büber

Uykusuz dergisinin ilk sayısı 5 Eylül 2007 tarihinde bayilerde yerini almıştı. Dergiyi çıkaran isimler Penguen’den ayrılan; Yiğit Özgür, Ersin Karabulut, Oky, Umut Sarıkaya, Uğur Gürsoy ve Memo Tembelçizer isimli altı karikatüristti. Uykusuz sonrasında Penguen dergisinin en büyük rakibi olacak ve satışlarda geçecekti ki, bu durum size garip gelse de; Türk mizah dergilerinde sıklıkla rastlanan bir durum olduğunu söyleyebiliriz.

En yakın örneği olarak ise; Penguen dergisini kuran Metin Üstündağ, Bahadır Baruter, Selçuk Erdem, Erdil Yaşaroğlu ve arkadaşlarının Leman dergisinden ayrılarak bunu yaptıklarını belirtebiliriz.

Kurucu kadronun Penguen'den ayrılmasının sebebi; Leman'dan Penguen'in doğuşu gibi politik ya da Fermuar'ın Penguen'den doğuşu gibi mizah tarzındaki farklılıklardan dolayı değildi. Oldukça dostane bir ayrılık olmuştu; amaç yalnızca yeni bir dergi çıkarmaktı.

Hatta bu durumu Yiğit Özgür, “Mizah dergilerinin tarihinde böyle ayrılıklar vardır, artık bu gelenek haline bile gelmiş diyebiliriz. Bir süre sonra kadronun içinden yeni bir kadro çıkar ve yeni bir oluşum içine girilir.” şeklinde tanımlamıştı.

Fakat Özgür’e hem hak veren, hem de yeren bir yorum Penguen’de ana kadroda olan ve haberi bir anda şaşkınlıkla öğrenen ünlü karikatürist Erdil Yaşaroğlu’ndan gelmişti:

“Sonuçta insanın doğasında olan şey özgür olmak. Hani böyle, anneni babanı çok seversin ama 20 yaşına gelince evden de kaçmak istersin. Ben evimi çok severim ama benim de ayrı evim olsun gibi bir şey galiba. Bizi tek şaşırtan şey, bize göre bunu 12 yaşında filan söyleyip gitmeleri. (...) Beklentim şöyle, umarım bambaşka bir şey yaparlar. Çünkü Penguen’in aynısından bir tane daha yapmanın hiçbir okuyucuya bir faydası yok.”

Dergi’nin kurulduğu dönemde açıklamalarda bulunan Ersin Karabulut ve Yiğit Özgür, Uykusuz için “Muhalif kale olacak” yorumunda bulunmuştu. Dergide yer alan politik karikatürlerde ana ögelerin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve hükümet olması; iktidara yönelik eleştirilerin sayfalara taşınması bunu kanıtlar nitelikteydi.

Bunların yanı sıra dergi ilk sayısından son sayısına kadar ekseriyetle kapağında siyasete dair karikatürlere de yer verilmişti.

Bugüne geldiğimizde ise dergi yayın hayatına son vereceğini sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşımla açıkladı. Dün yapılan paylaşımda, "Son sayımız yarın bayilerde. Kurulduğu günden bugüne dergimize emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarımıza ve okuyucularımıza teşekkür ederiz. Hoşçakalın" denildi.

Derginin kapanış sebebine dair detaylı bir açıklama yapılmazken, “Başka bir mecrada yayımlamak veya aylık olarak devam etmek için çalışıyoruz fakat sonuç şimdilik belirsiz.” ifadeleri kullanıldı.

Ama kapanma nedenine ilişkin biz bir çıkarımda bulunabiliriz. Penguen dergisi kapanışında problemleri uzun uzadıya sıralamıştı. Özet olarak vermek gerekirse ise; artık dijital bir çağdayız ve dergi okuma kültürü azaldı. Ki içerik görsellerden oluştuğundan dolayı sosyal medyada da karşımızı sıklıkla çıkıveriyor. Karikatürleri dergiyi daha almadan sosyal medya mecralarında görüyoruz. Derginin kazanç kapılarının tıkandığı bu noktada, devam etmelerinin de oldukça zorlaştığını söylemek yanlış olmaz.

15 yıllık bir derginin vedası oldukça üzücü.

Bizim de üzerimizde Muhalif bir mecranın kapanmasının hüznü var…

Muhalif’liğin hiç sona ermediği günlere…