Jeremy Rifkin’in gözünden Yeşil Yeni Anlaşma

Muhalif Özel

Rifkin’in iklim değişikliği ve dünyanın mücadelesine dair fikri ne?

Üçüncü Sanayi Devrimi'nin eşiğindeyiz diyen Rifkin, bu kavramın Yeşil Yeni Anlaşma’nın kalbi olduğunu söylüyor. Hepimizin aşina olduğu internet üzerinden yaklaşık 30 sene geçti. Şu anda evde ya da iş yerlerinde insanlar kendi güneş ve rüzgar enerjilerini üretebillme ve bunu da enerji interneti ile birleştirebilme imkanına sahipler. Kullanılmayan şeyler ise, bu internette yer alan haberler, bilgi ve eğlence paylaşımları olabilir; dijitalleştirilmiş yenilenebilir enerji ile internete geri gönderilebiliyor.

Şimdi bu iki internet üçüncü bir internet ile birleşecek. Elektrikten üretilmiş, sayısallaştırılmış internet teknolojisi ve güneş enerjisi ile çalışan yakıt hücreli araçlar; bunun yanı sıra rüzgar internet enerjisi üretmek önümüzdeki 10 yıl içerisinde özerk hale gelecek. Karayolu, demiryolu ya da su hatları olsun; hiçbirinde insan emeğine gereksinim olmayacak internet iletişimi ile veri ve analitik tarafından yönetilecekler.

Ve sonrasında tüm bu internet bağlantıları bir internet platformunda birleşecek. Binalar bağlantı noktaları haline gelecek. İçinde yaşadığımız ve çalıştığımız her bina bir veri merkezi; kendi enerjimizi ürettiğimiz bir mikro enerji üretim sahası olacak. Elektrikli araçlarınız için şarj istasyonlarınız da bulunacak. Bu sebeple fosil yakıtlardan kurtulmamızı sağlayacak Üçüncü Sanayi Devrimi'ni Yeşil Yeni Anlaşma ile sağlıyoruz. Güneş ve rüzgar enerjisine geçiş verimliliği önemli ölçüde arttırmamıza; milyonlarca yeni iş yaratmamıza ve aynı zamanda iklim değişikliğini ele almamıza izin veriyor.

Fosil yakıt endüstrisi hakkında ne düşünüyor? Geleceği ne olacak? Bu sektöre yatırılan paraların durumu ne olacak?

Yeşil Yeni Anlaşma ile fosil yakıt uygarlığının çöküşünün eşiğinde olduğumuza dikkat çekiyorum. İnsanların bunu hayal etmesi oldukça zor çünkü tüm uygarlık 200 yıldır fosil yakıtlarla yaşadı. İnşaat malzemelerimiz, gübrelerimiz, böcek ilaçlarımız, farmasötik ürünlerimiz, gıda katkı maddeleri, güç, ulaşım, ısı, ışık, paketleme ve geri kalan her şey buna dair…

Ama burada gerçekleşen şey çok büyük. Bu yıl güneş ve rüzgarın ölçeklendirilmiş maliyeti; nükleer, petrol, kömür ve doğalgaz maliyetlerinin altına düştü. Öyleyse olanları şöyle tanımlayabiliriz: Tarihin en büyük aldatmacasının içindeyiz. Bu aldatmaca; ‘Fosil yakıt endüstrisindeki atıl varlıklar’ konusu. Çünkü artık güneş ve rüzgarın maliyeti daha ucuz. Bu da tüm gazla çalışan elektrik santralleri, boru hatları, rafineleri ve benzin istasyonlarının atıl varlıklar olduğu anlamına geliyor. Amortize edilebilecek bir durum değil.

Tarihin en büyük balonu… Büyük bir banka olan Citigroup’un söylediği fosil yakıt uygarlığı genelinde 100 trilyon dolarlık atıl varlığın olduğu yönünde. Economist dergisinin İstihbarat Birimi ise bunun en az 40 trilyon olduğunu belirtiyor. Öngörülen ise gelecek 10 yıl içerisinde güneş - rüzgar elektriği ve elektrikli ulaşım araçlarından oluşan bu Üçüncü Sanayi Devrimi altyapısının, muhtemelen 2028 yılı civarında fosil yakıt uygarlığını çökerteceği şeklinde.

İçerik Jeremy Rifkin'in Ekim 2019'da verdiği bir röportajdan uyarlanmıştır.