İsrail ve Hamas arasındaki rehine takası hakkında tüm bilinenler

Oğuz Büber - Muhalif Özel

İki taraf arasındaki görüşmeler haftalarca sürmüştü. İsrail ve Hamas yetkilileri Çarşamba günü erken saatlerde bir açıklama yayınlayarak Gazze’de kısa süreli bir ateşkes ve 7 Ekim’de silahlı grup tarafından kaçırılan yaklaşık 240 rehineden 50’sinin salınması konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladılar.

İsrail kanadının kararı Binyamin Netanyahu’nun ofisi tarafından açıklandı. İçeriğinde dört gün boyunca çatışmalara ara verileceği ve rehinlerin serbest bırakılması detayları yer alıyordu.

Hamas’ın yanıt vermesi ise bir saatten kısa sürmüştü. İsrail’in elinde tuttuğu Filistinli mahkumların serbest bırakılması karşılığında ateşkesi ve elindeki rehineleri serbest bırakmayı kabul ettiği açıklanmıştı.

Görüşmelerin baş arabulucusu olan Katar anlaşmayı doğrularken, ateşkesin başlama saatinin 24 saat içerisinde paylaşılacağını belirtti.

Anlaşmayla ilgili neler biliyoruz?

Dört gün boyunca gerçekleşecek ateşkes, 7 Ekim tarihinden bugüne dek çatışmaların en uzun süre duracağı süreç olacak. 

Ateşkes boyunca kadın ve çocuklar serbest bırakılacak. 

Ayrıca İsrail, Hamas’ın serbest bırakacağı her 10 rehine için ateşkesi bir gün daha uzatacağını söyledi. 

Çatışmalara verilecek bu ara; Gazze’de yaşayan ve üçte ikisinden fazlası yaşadığı yerden olmuş, azalan gıda ve su kaynaklarıyla hayatta kalma mücadelesi veren 2.2 milyon sivile bir nebze de olsa nefes aldıracak.

İsrail rehinelerin serbest bırakılmasının ilk safhasında 50 kadın ve çocuğun salınacağını söyledi.

Rehineler konusunda genel olarak sert bir tavır takınan İsrail Hükümeti esirler serbest bırakılana kadar herhangi bir ateşkesin yapılmayacağını belirtmişti. 

İsrail hükümetinde bazı isimlerin tüm rehinelerin bir kerede serbest bırakılması yönünde isteği olduğu biliniyordu. Fakat gizli görüşmeler sonrasında İsrail de tutumunda yumuşamaya gitti. Çarşamba günü erken saatlerde açıklanan anlaşmanın da tüm rehineleri eve getirme hedefinin ilk aşaması olduğu belirtiliyor.

Hamas kanadı ise 150 Filistinli mahkumun serbest bırakılacağını ve Gazze’ye daha fazla yardımın girmesine izin verileceğini söyledi.

Daha öncesinde Hamas tam ateşkes ve İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını istediğini söylemiş, Gazze’de yıkılmakta olan hapishanelere yakıt gönderilmesini de şartlara eklediğini belirtmişti. 

Çarşamba günü yapılan açıklamada da insani bir ateşkese varıldığı ve ateşkes süresince ihtiyaçlar için yardım ve yakıt taşıyan yüzlerce kamyonun bölgeye girmesine izin verileceği söylendi. Ateşkese karşın “Ellerimiz tetikte olmaya devam edecek” denilerek de tedbir elden bırakılmadı.

Rehinelerin en erken Cuma gününe kadar serbest bırakılmayacağı belirtiliyor. İsrailli yetkililerin aktardığına göre İsrailli yargıçların herhangi bir yasal itirazı incelemesi gerekecek ve ateşkes yürürlüğe girene kadar durumun değişken olması da ihtimaller arasında. Katar dört günlük duraklamanın uzatmaya tabi olduğunun altını çizdi.