Nüfusun 5 milyon civarında olduğu Yeni Zelanda hayvanların çıkardıkları gazları dert etmiş kendisine. Gerçi dert edilmeyecek gibi de değil, Ülkenin toplam sera gazının yaklaşık %50’sini oluşturuyormuş hayvanların çıkardığı gazlar.
Bir inek ile bir kömür madeninin ortak yanı nedir? diye sorsam; cevabınız olur mu bilmiyorum ama benim bir cevabım var. Metan Gazı. Renksiz, kokusuz, yanıcı bir gaz olan Metan, büyük baş hayvanların her gün yaptıkları, halk dilinde “yellenme” sonucu ortaya çıkarken, kömür madenlerindeki varlığı da hepimizin mağlumu. Bitkilerin kömürleşmesi sonucu havasız ortamda bir takım kimyasal tepkimeler sonucu ortaya çıkan bu gaz, bütün dünyanın gelecek meselesiyken, bizim ülkemizde farklı olarak hem günümüzün hem geleceğin meselesi. İklim Krizinin en büyük sorumlularından olan Metan Gazı, bizim ülkemizde ayrıca onlarca madencinin hayat memat meselesi.
İklim Krizinde sık sık bahsi geçen sera gazlar aslında dünyanın yaşanabilir olması için gerekli olan gazlar. Dünyayı sararlar. Dünyanın ısısının 17-18 derecede tutarlar ki canlılar için yaşanabilir bir sıcaklıktır bu. Daha azı ve daha fazlası dünyamız için sorundur. Sera gazları olmasaydı dünyanın sıcaklığı eksi derecelerde olur ve tüm canlılar için yaşanmaz bir hal alırdı. Sera gazları birden fazla çeşitten oluşuyor; en çok bildiklerimiz Karbondioksit, Azot ve bugünkü konumuz olan Metan. Ufak tefek birkaç gaz adı daha var ama biz sıradan bireylerin çok da bilmesine gerek yok, onlar artık uzmanları işi.
Bizim bilmemiz gereken, bu sera gazı tabakasının insan eliyle, özellikle de fosil yakıt kullanımı ile kalınlaşması. Fosil yakıt kullanımı ile ortaya çıkan Karbondioksit, Metan gibi kirli gazlar, sera gazlarının içinde olan Karbondioksit, Metan ve diğer gazların da oranını artırıyor. Karbondioksiti biliriz pek çoğumuz ama Metandan pek bir haberimiz olmaz genelde. Oysa Metanın fazlası karbondioksitten daha da zararlıdır. Bir kg Metanın salınması, 84 kg karbondioksit emisyonuna eş değerdir. 20 yıllık bir zaman dilimini ele alırsak, metan karbondioksitten 86 kat daha güçlü.
Metan emisyonlarının yüzde 60’ının insan faaliyetlerinden kaynaklandığını biliyoruz. Bakalım hem doğal hem de insan kaynaklı Metan Gazına nerelerde rastlıyoruz?
Yorum Yazın