Paris İdari Mahkemesi 3 Şubat 2021'de Yüzyılın Davası kararını yayınladı ve Fransa Devleti’ni iklim krizinden sorumlu tuttu. Mahkeme aynı zamanda, devletin sera gazı emisyonu azaltım taahhütlerini yerine getirmemesinin yasadışı olduğunu karara bağladı. Mahkeme, bunun yanı sıra Devletin çevresel hasardan sorumlu olduğunu belirtti. Bahar aylarında bu kapsamda ilave karar yayınlanması bekleniyor. Bu süreçte idari mahkeme, Fransa Hükümeti’ni iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında ilave önlemler almaya zorunlu bırakabilir.
Aslı Gemici'nin aktardığı bilgilere göre, Yüzyılın Davası olarak nitelendirilen davayı yürüten sivil toplum kuruluşları, “2,3 milyon kişi tarafından desteklenen mücadelemizin başlamasından iki yıl sonra alınan bu karar, Fransa’da iklim adına ilk tarihi zaferi ve Fransız hukukunda atılan önemli adımı temsil ediyor. Bu karar aynı zamanda bilimin zaferdir. Bugüne kadar devlet, karbon üst sınırlarının sürekli aşılmasına yönelik kamu kurumları ya da danışma konseylerince sunulan raporların dahi öne sürdüğü kanıtlara rağmen, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamındaki yetersizliğini reddediyordu. Mahkeme, yeni ‘İklim’ yasa tasarısının, halihazırda belirlenmiş hedeflere ulaşmak için yeterli olmayacağını kabul ediyor. Adaletin yalnızca devletin kusurunu tanımakla sınırlı kalmayacağını ve yasal sürecin hükümetin iklim taahhütlerini yerine getirmek üzere somut önlemler almasını zorunlu hale getireceğini umuyoruz.” diyor.
Devletinin iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik yeterli önlem almaması ilk kez tasdik edildi.
Mahkeme, Fransa Devleti’nin, iklim değişikliğiyle mücadelede ve Fransa'nın belirlediği sera gazı emisyon azaltım hedefine ulaşma kapsamında yetersiz kaldığını belirterek devleti kusurlu buldu. Bu karar Fransa’daki bir mahkemenin ilk kez devletin iklim değişikliğiyle mücadeledeki yetersizlikten sorumlu olduğunu tasdik ediyor. Devletin kusurlu bulunması sonucunda, Fransa'daki iklim değişikliğinin doğrudan etkilediği mağdur kesimin tazminat talebinde bulunmak üzere adalete başvurabileceği öngörülüyor. Devlet böylece, iklim değişikliğine karşı yıllardır sürdürdüğü yetersiz mücadelesinin sorumluluğuyla yüzleşmek zorunda kalıyor.
DEVLETİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELEDEKİ YETERSİZLİĞİ ÇEVREYE ZARAR VERİYOR
Mahkeme ayrıca, Fransa'nın yıllık karbon bütçesini aşması nedeniyle çevreye verilen dolaylı zararın varlığını da kabul ediyor. Fransız hukukunda ilk niteliğindeki bu karar, çevresel zararların sorumluluğunun özel kuruluşlar kadar kamu tüzel kişiliklerinde olduğunu gösteriyor. Mahkeme, sürecin devamında devletin harekete geçmemesi sonucunda oluşan zarara yönelik ilave önlem getirilmesi yönünde karar verebilir.
Bahar aylarında yayınlanan ek mahkeme kararı Devletin, iklim kriziyle somut ve etkin şekilde mücadele etmesi adına ilave önlemleri hayata geçirmeyi zorunlu hale getirebilir. Devletin iklim değişikliğiyle mücadelede yetersiz olarak atfedilen kusurlu tutumunun kabulü, hükümetin harekete geçmesini zorunlu hale getirebilmesi için gerekli önkoşuldur. Tarihi nitelikteki bu ilk adım, mahkemenin Devletin yasadışı eylemlerine (veya eksikliklerine) ne şekilde son verileceğine, hatta Fransa'nın azaltım hedeflerine rağmen süregelen sera gazı emisyonu salımının neden olduğu zararın ne şekilde bertaraf edileceğine yönelik karar açıklaması bekleniyor.
Yorum Yazın