Muhalif- Ankara
CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, yirmi beş arkadaşının imzasıyla Meclis Başkanlığı’na komisyon kurulması için verdiği önergede, Kaz Dağları Kirazlı bölgesinde altın madeni için talan edilen orman arazisinin rehabilitasyonunun araştırılmasını istedi.
Özgür Ceylan, komisyon kurulması için verdiği önergede insanlık tarihi boyunca savaşlar, felaketler ve yıkımlar yaşandığını; ardından yeniden inşa süreçlerinin başladığını kaydederken, doğayla ilgili olarak yaşananları ise “Ancak insan eliyle niteliği değiştirilen, tahrip edilen doğa, çoğu zaman geri kazanılamamakta işlem öncesi hale dönmesi mümkün olamamaktadır. Bugün karşı karşıya kaldığımız iklim krizleri, çevre kirliliği ve doğal kaynakların geri dönülmez biçimde yok edilmesi, bu durumun en açık ve acı örnekleridir” şeklinde ifade etti.
Çanakkale Yüz Yıl Önce Emperyalizme, Şimdi De Madenlere Direniyor
Özgür Ceylan, önergede, Türkiye Cumhuriyeti’nin ön sözünün yazıldığı Çanakkale topraklarının, bir asır önce emperyalizme karşı gösterdiği direnci bugün Kaz Dağları’nda, altın madenciliği ve termik santraller eliyle yürütülen doğa talanına karşı yeniden sergilediğini ifade ederken, “Bu talan kimi zaman yabancı şirketlerle, kimi zaman da yerli sermayeyle iş birliği içinde yürütülmekte; bölgenin doğası, suyu, havası ve yaşam alanları tehdit edilmektedir” ifadelerine yer verdi. Türkiye’nin en zengin ekosistemlerinden biri olan Kaz Dağları ve yöresinin, son yıllarda yoğun madencilik faaliyetlerinin baskısı altında olduğunu ifade eden Özgür Ceylan, “Altın ve gümüş madenciliği amacıyla verilen ruhsatlar, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) izinleri ve ÇED Gerekli Değildir Kararları orman varlıklarıyla birlikte içme suyu havzalarını, tarım arazilerini ve bölgedeki biyolojik çeşitliliği tehdit etmekte; kimi zaman geri dönüşü olmayan tahribatlara yol açmaktadır” iddiasında bulundu.
Sağlıklı Çevre Anayasal Hak
Anayasa’nın 56’ncı maddesinin, herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğunu açıkça belirttiğini ifade eden Özgür Ceylan, “Aslında yürürlükteki Anayasamız
Devlete ve vatandaşlara çevrenin korunması ve çevre kirlenmesinin önlenmesi görevini yüklemektedir. Ancak bu açık anayasal yükümlülüğe rağmen, bazı projelerde ÇED süreci yargı denetimi altında olmasına karşın, valilikler tarafından Gayrisıhhi Müessese Ruhsatı verilmiştir. Kirazlı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Tesisi Projesi, bu çelişkili uygulamanın en somut örneklerinden biridir” iddiasında bulundu. Önergede, özellikle Çanakkale’de artan madencilik projeleriyle birlikte, on binlerce ağacın kesildiğini, orman ekosisteminin, biyolojik çeşitliliğin ve su kaynaklarının geri döndürülemez şekilde zarar gördüğünün belgelendiğini ileri süren Özgür Ceylan, “Bu kesimlerin yalnızca doğaya değil, bölge halkının sağlığına, geçim kaynaklarına ve yaşam alanlarına da ciddi zararlar verdiği açıktır. Kaz Dağları ve yöresi, yalnızca Türkiye’nin değil, insanlığın ortak doğal miraslarından biridir. Bu bölge, temiz havası, verimli toprakları, eşsiz bitki örtüsü ve kültürel değeriyle korunması gereken bir doğa harikasıdır” sözlerine yer verdi. Bölgede madencilik faaliyeti yürüten Kanadalı Alamos Gold şirketinin iştiraki olan Doğu Biga Madencilik’e ait Kirazlı Altın Madeni için verilen ruhsatın 13 Ekim 2019 tarihinde sona erdiğini ve yenilenmediğini hatırlatan Özgür Ceylan, ağaç kesimlerinin yapıldığı bu alanın Orman Genel Müdürlüğü’ne devredildiği ve rehabilitasyon sürecinin başlatıldığının açıklandığını ifade etti. Ancak, aradan geçen yıllara rağmen kamuoyuna açıklanan net bir rehabilitasyon planı bulunmadığını ileri süren Özgür Ceylan, rehabilitasyon kapsamındaki uygulamaların yalnızca sıyrılan toprağın yeniden serilmesi ile sınırlı kalıp kalmadığı; alandaki endemik ve tehdit altındaki türlerin korunmasına ilişkin bilimsel çalışmaların yürütülüp yürütülmediği belirsizliğini koruduğunu iddia etti.
Kirazlı Altın Madeni başta olmak üzere, Çanakkale ve Kaz Dağları bölgesindeki madencilik ve enerji projelerinin; bölge ekosistemine, halk sağlığına, su kaynaklarına, tarım alanlarına ve genel çevresel sürdürülebilirliğe olan etkilerinin araştırılması gerektiğini savunan Özgür Ceylan, “Bu projeler sonrasında sürdürüldüğü ifade edilen rehabilitasyon süreçlerinin bilimsel temellere dayanıp dayanmadığının, etkili biçimde yürütülüp yürütülmediğinin değerlendirilmesi, doğaya verilen zararların tespiti ve bu zararların giderilmesine yönelik alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla; Anayasa’nın 98. maddesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 104 ve 105. maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasını” istedi.
