3 Temmuz 1980 sabahı İngiltere’nin Nottinghamshire bölgesinde düzenlenen bir çocuk müzik gösterisi, tarihin en tuhaf toplu fenalaşma vakalarından birine sahne oldu. Yüzlerce çocuk aynı anda yere yığıldı, gözleri yandı, kusma ve baş dönmesi yaşadı. Ambulanslar arka arkaya geldi, aileler panikle çocuklarını aradı.
Olay, Hollinwell Showground’da pırıl pırıl bir yaz günü başlamıştı. Saat 10.30 civarında sahada tuhaf bir sessizlik yaşandı ve birkaç çocuk aniden yere düştü. Ardından beşerli, altışarlı gruplar halinde diğer çocuklar da fenalaşmaya başladı. Etkinlik alanı bir anda festival görüntüsünden kaosa dönüştü.
İlk şüphe yiyeceklerdeydi. Organizasyon mikrofonlardan “Dondurma yemeyin, su içmeyin” anonsları yaptı. Ambulanslar gelmeye devam ederken, yüzlerce kişi benzer belirtiler gösteriyordu. Kimse ne olduğunu anlamıyordu.
İhtimaller ve Resmî Rapor
Zehirlenme, gaz sızıntısı ve kimyasal reaksiyon olasılıkları araştırıldı. Toprak ve yiyecek testleri normal çıktı. Gözler, gösteri alanının yakınındaki tarlalara üç gün önce uygulanmış tridemorph pestisitine çevrildi. Bazı tanıklar rüzgarla beyaz bir buğu geldiğini iddia etti, ancak uzmanlar etkisinin geçmiş olması gerektiğini söyledi.
Bir diğer teori ise tuvaletlerde kullanılan temizlik kimyasallarıydı. Raporda, tuvaletlerden 20 metre uzağa kadar keskin bir klor-amonyak kokusu yayıldığı belirtildi. Yanlış karışım sonucu oluşabilecek düşük seviyeli gaz, göz yanması, kusma ve baş dönmesi belirtilerini açıklayabilirdi.
Tüm araştırmalara rağmen resmi rapor, vakayı kitlesel histeri olarak açıkladı. Yani bir grup çocuğun psikolojik olarak fenalaşmasının zincirleme şekilde diğerlerine yayıldığı iddia edildi.
Ailelerin ve Katılımcıların Tepkisi
Rapor ailelerin çoğunu tatmin etmedi. Çocukların bir kısmı olaydan saatler sonra evde tekrar fenalaşmış, bazıları hastaneye kaldırılmıştı. Bazı ebeveynler, “Çocuğum oyun oynarken aniden yere yığıldı, bu nasıl histeri olabilir?” diyerek rapora itiraz etti.
Yıllar içinde bazı katılımcılar sağlık sorunları yaşadıklarını belirtti. Sahadaki çocuklardan Clair Brown, böbrek ameliyatları, kanser tedavileri ve diğer sağlık problemleri yaşadığını söyledi. Resmî bağlantı kanıtlanmamış olsa da şüpheler hiç bitmedi.
Siyasetçiler de resmi açıklamanın yetersiz olduğunu dile getirdi. Milletvekilleri, “Böylesine kitlesel bir çöküşün tek açıklaması histeri olamaz” diyerek yeni araştırmaların yapılmasını savundu.
Bugün Hollinwell Olayı, İngiltere’nin en gizemli toplu fenalaşma vakalarından biri olarak hâlâ hafızalarda yer alıyor.
