Yeni bir bilimsel çalışma, dövme mürekkebinin yalnızca deride kalmadığını; lenf düğümlerine dakikalar içinde ulaştığını, aylarca kalabildiğini, bağışıklık hücrelerini öldürdüğünü ve aşı yanıtını değiştirebildiğini ortaya koydu.
İsviçreli bilim insanlarının fareler üzerinde yaptığı araştırma, dövme boyasının deriye işlendiği anda yalnızca bölgede sınırlı kalmadığını gösterdi. Bulgulara göre pigmentler birkaç dakika içinde çevredeki lenf düğümlerine taşınıyor ve burada iki aya kadar birikmeye devam ediyor. Bu süreç, bağışıklık hücrelerinin ölümüne ve kalıcı bir inflamasyona yol açıyor.
Dikkat çeken farklı etkiler
Araştırma, dövmeli deriye uygulanan Pfizer/BioNTech Covid-19 aşısına karşı antikor yanıtının zayıfladığını da gösterdi. Buna karşılık, inaktive grip aşısında ise aynı inflamasyonun bağışıklık yanıtını güçlendirdiği gözlendi. Sonuçlar, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
Dövme dünya genelinde giderek yaygınlaşıyor. Pew Research’ün 2023 verilerine göre ABD’de yetişkinlerin yüzde 32’si en az bir dövme taşıyor. Buna paralel olarak dövmenin uzun vadeli etkileri de bilimsel olarak daha sık mercek altına alınıyor.
Kanser riskine dair önceki bulgular
Ocak ayında yayımlanan Danimarka kaynaklı ikiz çalışması da dövmeyle kanser arasında dikkat çeken bağlantılar ortaya koymuştu. Dövmeli bireylerde melanom ve yassı hücreli karsinom dâhil cilt kanserlerinin ve lenfomanın daha yüksek oranda görüldüğü, özellikle büyük dövmelerde riskin daha da arttığı belirtildi. Büyük dövmelerin lenfoma riskini 2,7 kata kadar yükselttiği ifade edildi.
Pigmentler yıllarca lenf düğümlerinde kalabiliyor
Araştırmacılar, karbon siyahı, polisiklik aromatik hidrokarbonlar ve azo boyalar gibi pigmentlerin lenf düğümlerine göç ettiğinin ve yıllarca burada kaldığının bilindiğini hatırlatıyor. Bu nedenle dövme boyalarında kullanılan kimyasalların daha sıkı bir toksikoloji denetimine tabi tutulması gerektiği savunuluyor.
İsviçreli ekip, “Bu çalışma dövme mürekkebinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerine ilişkin bugüne kadarki en kapsamlı analiz” diyerek daha sıkı düzenleme ve sağlık politikalarının önemine vurgu yaptı.
Araştırma farelerde yapılmış olsa da pigmentlerin insan lenf düğümlerinde bulunduğu daha önce de belgelenmiş durumda. 2024 yılında İsveç’te 12 bin kişilik kohortta yapılan başka bir çalışma, dövmeli bireylerde malign lenfoma riskinin yüzde 21 daha yüksek olduğunu göstermişti. Riskin özellikle dövmeden sonraki ilk iki yılda ve 10 yıl sonrası uzun vadede belirginleştiği belirtiliyor.
