Kurban Bayramı'nın ardından şap hastalığı vakalarında yaşanan dikkat çekici artış üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı, bulaşıcılığı yüksek olan bu viral enfeksiyonun yayılmasını önlemek amacıyla birçok ilde hayvan pazarlarını geçici olarak kapattı. Bu bağlamda, Şap hastalığı nedir? Hayvandan insana geçer mi?
Şap hastalığı nedir?
Veterinerlik dünyasında “Foot and Mouth Disease (FMD)” olarak bilinen şap hastalığı, çift tırnaklı hayvanları etkileyen oldukça bulaşıcı bir virüs kaynaklı hastalıktır. Etkeni “Aphthovirus” adlı virüs olan hastalık, sığır, koyun, keçi ve domuz gibi hayvanlarda yüksek ateş, ağız içi yaralar ve tırnak arası lezyonlarla kendini belli eder.
Her ne kadar ölümcül olmasa da, şap hastalığı hayvanların süt ve et verimini düşürerek üreticilere ekonomik zarar verir. Aynı zamanda hayvan sevkiyatlarında ve ticaretinde ciddi kısıtlamalar uygulanmasına neden olur.
Şap hastalığı nasıl bulaşır?
Hastalık, enfekte hayvanların tükürük, süt, dışkı veya burun akıntısıyla doğrudan temas sonucu bulaşabileceği gibi, kirli yem, su ve ekipmanlar aracılığıyla da yayılabilir. İnsanlar, elleri, kıyafetleri ve taşıma araçlarıyla virüsü dolaylı olarak hayvandan hayvana taşıyabilir. Özellikle rüzgârlı havalarda virüs havayla taşınarak uzak mesafelere ulaşabilir.
Şap hastalığı, virüsün dış ortamda uzun süre hayatta kalabilmesi nedeniyle kontrol altına alınması oldukça zor olan bir enfeksiyon türüdür. Bu durum, bulaşma hızını artırmakta ve salgının geniş alanlara yayılmasına neden olmaktadır.
Şap hastalığı i̇nsana bulaşır mı?
Nadir durumlarda, enfekte hayvanlarla doğrudan teması olan kişilerde hafif semptomlarla görülebilir. İnsanlarda görüldüğünde, ağızda yaralar, hafif ateş ve ciltte kızarıklık gibi hafif belirtilerle sınırlı kalır. Şap hastalığı, insanlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz ve genellikle kendi kendine geçer.
Şap hastalığının yayılmasını önlemek için alınması gereken bazı temel önlemler şunlardır:
Hayvanların düzenli aşılanması
Şüpheli hayvanların karantinaya alınması
Ahır ve ekipmanların düzenli dezenfekte edilmesi
Hayvan hareketlerinin denetlenmesi
Çiftlik çalışanlarının hijyen kurallarına uyması
