İstanbul Deprem Seferberlik Planı açıklandı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) olası bir depreme karşı hazırladığı İstanbul Deprem Seferberlik Planı açıklandı.

11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından olası İstanbul depremi Türkiye'nin ana gündem maddelerinden biri haline geldi. İBB ekibi; çözüm ve önlem önerileri ile iş birliği çağrılarını içeren İstanbul Deprem Seferberlik Planı açıklandı.

Etkinliğin açılış konuşmasını yapan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, "İstanbul için yüksek seviyede bir seferberlik başlatıyoruz" dedi. Depremin bilimsel bir gerçek olduğunu ve İstanbul'un bilim insanlarınca uzun yıllardır uyarıldığını anımsatan İmamoğlu, "Bu topraklarda durmadan deprem oluyor, insanlar ölüyorsa, iktidarı, muhalefeti, bürokrasisi, vatandaşları, hepimiz depremi ülkenin birinci sorunu kabul etmeliyiz" dedi.

Depremin bu coğrafya için bir realite olduğunu kaydeden İmamoğlu, "Deprem ve afetlere karşı bu kadim şehri dirençli bir kent haline getirmek için her şeyi tekrardan, sıfırdan başlatıyoruz" ifadelerini kullandı.

5 madde altında değerlendirilerek hazırlanan İstanbul Deprem Seferberlik Planı, özetle şu başlıklardan oluşuyor

• Afet odaklı kentsel dönüşüm çalışmaları

• Mevcut alt yapı ve ulaşım ağının afetlere dayanıklı hale getirilmesi

• Sismik ve yer bilimleri çalışmaları

• Afet sonrası toplanma / barınma alanları

• Afet odaklı eğitim ve kapasite geliştirme

İmamoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Zor anlarında afetzedelerin yanında bulunmaya devam edeceğimiz bu süreçte 2 bine yakın personelimiz hâlâ Hatay'da. 7 gün orada bulundum, büyükşehir belediye başkanlarımız, genel başkan yardımcımız ve genel başkanımız liderliğinde... Arama kurtarma ekiplerimizin ortaya koyduğu mücadeleyi buradan anmak istiyorum. Katkı sunan tüm kurum kuruluşlarında, gönüllülere, katkı sunan vatandaşlarımıza, milletimize ayrı bir teşekkürü borç biliyorum.

Bu büyük afetin ve yaşadıklarımızın bize yüklediği derin bir sorumluluk var. Artık hayatımıza eskisi gibi devam edemeyeceğimizi biliyoruz. On binlerce canımız hâlâ belki göçük altına, enkazlardan çıkarılıyorken biz normal yaşamımızı sürdüremeyiz. Buna hakkımız yok.

Hepimizin her şeyi tekrar düşünmeye ihtiyacı var. Bu topraklarda durmadan deprem oluyor, insanlar ölüyorsa, iktidarı, muhalefeti, bürokrasisi, vatandaşları, hepimiz depremi ülkenin birinci sorunu kabul etmeliyiz.

Bundan sonra deprem tartışması, fay hattı tartışmalarını terk etmeliyiz. Zaten layıkı ile yapan hocalarımız var. Deprem bu kadim coğrafya için bir realitedir. Bu topraklarda milyonlarca yıl önce depremi oluşturan mekanizmalar oluştu. Depremleri durduramayacağımıza göre, milletçe depremde yıkılmamak için, şaşkınlık içinde büyük pişmanlık duymamak için, bir devlet olarak da gelecekte ayakta kalabilmek için deprem dirençli kentler yaratmak zorundayız.

İBB olarak, güçlü bir inisiyatif alıyoruz, düzen değiştiriyoruz, düzen değiştirmek zorundayız. Bu cesaret ister, cesur olabilmek için öne yanlış giden bir sürecin, düzenin bir parçası olmaktan net olarak kurtulmak gerekir. İBB, bu süreçte yıllardır bu konuyu konuşuyor. 1999 yılından beri İstanbul'un yanı başında olan Gölcük ve Düzce depreminden beri... Bu düzene kalıcı ve cesur biçimde değişim adına yeterli adımları atamamıştır.

"BİZ İMAR, RANT, SİYASET DÜZENİNE KARŞIYIZ"

2019'dan bugüne biz imar, rant siyaset düzenine karşıyız. Deprem konusunda en ileri, en cesur adımları atabilecek konumda olmak zorunda olduğumuzun farkındayız. Bu konumumuzun gereğini yerine getirme çabamızın yetmeyeceğini, bunu daha da yükseklere taşımak zorunda olduğumuzun farkındayız.

Deprem konusunda yapılması gereken her ne var ise yerine getirmek için İstanbul olarak ayağa kalkıyoruz. Deprem dirençli İstanbul için yüksek seviyede bir seferberlik başlatıyoruz. Bu mümkündür. California, Meksika, İtalya, Şili, Japonya'da nasıl mümkün olabilmişse, İstanbul'da da mümkün olmak zorundadır. Yaşamak istiyorsak...

Deprem, İstanbul için kaçınılmaz bir gerçek ve gerçek anlamda beka meselesidir. Tarih boyunca İstanbul'u nasıl vurduysa, yine vuracaktır. Gününü, yılını bilmiyoruz ama deprem bu kentte yaşanacaktır. Bu topraklarda millet olarak neslimizi ebediyen yaşatmak istiyorsak, kısa, orta ve uzun vadede deprem dirençli yerleşim alanlarını hızlıca oluşturmak zorundayız.

"BİLİM, YEGANE IŞIĞIMIZDIR"

Bilime ihtiyacımız var, bilim yegane ışığımızdır. Bilimin söylediklerini görmezden gelerek yolumuza devam ettiğimizde, canımızı yakan, sayısını beyan etmekte bile zorlandığımız on binlerce insanımızı kaybettiğimizde yaşadığımız acıyı defalarca yaşarız. Görmezden gelerek yola devam etmek mümkün değildir.

Güçlü bir yol haritasına ihtiyacımız var. Tüm kaynakları belirli bir zaman planına göre sürece dahil etmek zorundayız. Deprem ve afetlere karşı bu kadim şehri dirençli bir kent haline getirmek için her şeyi tekrardan, sıfırdan başlatıyoruz.

İş başına geldiğimizden beri yaptığımız pek çok afet hazırlığı projesini bir araya getirerek defalarca gözden geçirdik. Bilim çevrelerine çağrı yaparak hızla deprem bilim kurulu kurduk, çalıştaylar yaptık. Bilim kurulumuzla yaptığımız toplantıda, 7 alanda çalıştay sürecini gerçekleştirdik. Güçlendirmeden acil yardıma; lojistikten, sağlık önlemlerine; semt örgütlenmesinden afet koordinasyon merkezimize kadar tüm boyutlarını mercek altına aldık. 7 bilimsel kuruldan gelen değerlendirme raporları da elimizdedir, bunları paylaşacağız. Ekiplerimiz ve bilim insanlarımız bundan sonra çalışmalarına aralıksız devam edecek."

İmamoğlu’nun ardından söz alan İBB yetkilileri özetle şunları söyledi:

İstanbul Planlama Ajansı Başkanı Emrah Şahan: "İstanbul, inşaata ve betona gömülen bir anlayışın esiri oldu. İstanbul yetki karmaşasının yaşandığı bir şehir olamaz. 2019'dan bu yana deprem konusunda ortak aklı, kentin gelecek planını gören tüm paydaşlarla çıkarmaya çalışıyoruz."

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce: "Son yaşadıklarımız bize gösterdi ki afetlere ilişkin mevzuatımızın birçok kırılanlığı var. Mevzuatımızın eksik ve suistimallerinin sonuçlarını son depremde gördük. Bizce bu çerçevede İstanbul için ayrı bir yasa düzenlemesine ihtiyaç var. İmar planlarının hazırlanması ve onaylanmasına ilişkin süreçlerin kamu yararı gözetilerek tekrar ele alınması gerekiyor. 99 öncesi imzalanan imar planları tekrar gözden geçirilmeli. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na verilen yetkilerin bir kısmının İBB'ye verilmesi de önem taşıyor. Toplanma alanlarının imar planlarına işlenmesi ve değiştirilemeyecek hususlar olduğunun kayıt altına alınmalı. Sayıştay'ın önümüzdeki dönemde imar rantlarına ilişkin özel bir çalışma yapması birçok şeyi değiştirebilir. Bizce tüm yapıların kimlik kartları deprem güvenlik sertifikası olarak hazırlanmalı. Zemin katında ticari işletme bulunan tüm yapılar ayrı bir denetime tabi tutulmalı. İnşaatlarda görev alacak tüm ara elemanlara mesleki bir yeterlilik eğitimi verilmesi zorunlu. Riskli yapıların tespit ve uygulanması gözden geçirilmeli."

Kiptaş Genel Müdürü Ali Kurt: "Sabit taksitle sosyal konut üretilebildiğini gösterdik. Riskli yapıların yenilenmesi sürecinde vatandaşlarımıza güven veren, sürdürülebilir yöntemler sunmak zorundayız. Güçlendirme konusunda da aktif rol alacağız."

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Yrd. Doç. Pelin Alpkökin: "Metro sistemleri normal yapılara göre bir buçuk, iki kat daha güvenli sistemlerdir. Afet yönetiminde dijitalleşme çok önemli. Bu kapsamda raylı sistem hatlarının 3 boyutlu dijital verileri hazırlandı. Olası İstanbul depreminde lojistik destek açısından kritik öneme sahip olan Atatürk Havalimanı'na M1 hattımızla sağlanıyor. M1 hattımızda viyadüklerimiz var. Raylı sistem ağımız deprem sonrası afet yönetiminde de İstanbullulara hizmet verecek."

İSKİ Genel Müdürü Dr. Şafak Başa: "Depreme yönelik çalışmalarımızdan en başta geleni depremin barajlara etkisinin belirlenmesidir. İSKİ olası İstanbul depremi sonrası kentsel u yönetiminin önem taşıdığının bilinciyle hareket ederek suyun hemşehrilerimize sağlanması için hareket etmektedir."

İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen: "Beklenen Marmara depremi öncesinde güvenlik açısından pek çok önemli çalışma yürütüyoruz. Şebekede oluşabilecek tüm düzensizlikle anından kontrol altına alınmakta, acil müdahale gerektiren durumlarda doğalgaz anında kesilebilmektedir. Deprem sonrası yaşanabilecek ikincil felaketlerin önüne geçilebilmektedir. Kandilli Rasathanesi ile birlikte 'Deprem Erken Uyarı' projesini geliştiriyoruz. Bu çalışma sayesinde olası depremde 3 ila 30 saniye arasında bir erken uyarı süresi elde edilebilecek."

İBB Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Ayşe Edinçliler: "Deprem sonrası ortaya çıkan atıkların bir an önce bölgeden uzaklaştırarak bertaraf edilmesi gerekiyor. Olası deprem sonrası inşaat ve yıkıntı atıkları geçici depolama alanlarında gerekli ayrıştırma işlemleri yapıldıktan sonra depolama sahalarında bertaraf edilecek. Bunların içinde bulunan asbest, civalı boya, ağır metaller gibi insan sağlığına ve çevreye çok ciddi zararları olan kirleticileri barındırdıkları için bertaraf edilmelidir."

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat: "Kültürel mirasın korunması ya da afette yok olması riskine karşı iki kulvarlı düşünmek lazım. Biri yok oluşu, ikincisi bu yapılarda yaşayan insanların can güvenliklerinin risk altında olması. Üç ana fazın önemli olduğunu düşünüyoruz. Afet öncesi, afet sırası ve afet sonrası."

İBB Genel Sekreteri Can Akın Çağlar: "İstanbul Yenileniyor projemiz dar gelirli vatandaşlarımız faizsiz finansman desteği sağlar. Bu proje Türkiye'de bir yerel yönetim tarafından ilk defa uygulanacak bir proje. Konut kredilerinin faizini biz üstleneceğiz. Bu proje için 2.9 milyar lira bütçe ayırdık. Bu bütçe ile 1 yılda 14 bin konutu finanse edebileceğimizi gördük. Eğer faiz oranları inerse konut sayısı 25 bine çıkıyor. İkinci projemiz kira desteği projesi. Bakanlığın belirlediği limitin 3 katı kadar kira yardımını taahhüt ediyoruz."