Emperyalizme, faşizme, savaşa ve yoksulluğa karşı verdikleri mücadeleyle hafızalara kazınan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, idam edilişlerinin 53. yılında Türkiye’nin dört bir yanında anılıyor.
68 Kuşağının Mücadele Ruhu
1968 kuşağının özgürlükçü ve sol hareketlerinin etkisi, Türkiye'de de geniş kitleler üzerinde derin izler bıraktı. Bu dönemde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin işgaline öncülük eden Deniz Gezmiş, hakkında çıkarılan tutuklama kararının ardından Filistin'e geçerek gerilla eğitimi aldı. 12 Mart 1971 askeri muhtırası, gençlik hareketlerinin hedef alınmasına neden oldu.
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın da aralarında bulunduğu Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) üyeleri çeşitli operasyonlarla yakalandı. Gezmiş Gemerek’te, Aslan Şarkışla’da, İnan ise Kayseri’de ele geçirildi.
Askeri Mahkemede İdam Cezası
Üç Fidan, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No’lu Askeri Mahkemesi’nde yargılandı. Mahkeme başkanı Tuğgeneral Ali Elverdi, savcı ise Baki Tuğ idi. Üç genç devrimci, "anayasal düzeni değiştirme" suçlamasıyla idam cezasına çarptırıldı. 24 Nisan 1972’de TBMM’de yapılan oylamada, 273 kabul oyuyla idam kararları kesinleşti.
Kızıldere Olayı ve Son Çabalar
Üç Fidan’ın kurtarılması için Mahir Çayan önderliğinde NATO üssünde çalışan teknisyenlerin kaçırılması gibi eylemler düzenlendi. Ancak bu girişim Kızıldere’de yaşanan çatışmada son buldu. Mahir Çayan ve arkadaşları burada öldürüldü.
6 Mayıs 1972: Ulucanlar'da İnfaz
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, 6 Mayıs 1972 sabahı Ankara Ulucanlar Cezaevi'nde idam edildiler. O dönemde Adalet Partisi grubu idam kararlarını “üç - üç” sloganıyla desteklerken, CHP kanadı siyasi suçlarda idama karşı çıkarak ret oyu verdi. Gezmiş ve Aslan 25, Hüseyin İnan ise henüz 23 yaşındaydı.
Aradan geçen yarım yüzyıla rağmen, Üç Fidan’ın “Tam Bağımsız Türkiye” mücadelesi ve idealleri Türkiye'nin politik ve toplumsal hafızasında yaşamaya devam ediyor.
