Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu, kısa süre içinde Genel Kurul’a gelmesi beklenen 36 maddelik vergi paketini kabul etti. Hükümet paketi “vergi adaletini güçlendirme ve kayıt dışılıkla mücadele” gerekçesiyle sunarken, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Etki Analizi düzenlemenin asıl amacının kamu gelirlerini artırmak olduğunu ortaya koyuyor.
Yeni gelir kaynakları ve tasarruf hedefi
Paketten beklenen toplam gelir yaklaşık 350 milyar TL olarak hesaplanıyor; 200 milyar TL’si ek gelirden, 150 milyar TL’si tasarruf tedbirlerinden sağlanacak. İşveren prim oranının artırılması, prime esas kazanç üst sınırının yükseltilmesi, kira istisnasının daraltılması ve noter harçlarının devreye girmesi gibi adımlar Hazine’ye milyarlarca TL ek gelir sağlayacak.
Konut ve kira gelirlerinde değişiklikler
Kira gelirlerinde vergi istisnası yalnızca emekli, dul, yetim ve malul aylığı alanlarla sınırlı olacak. Diğer mülk sahipleri yıllık kira gelirlerinin tamamını beyan etmek zorunda kalacak. Uzmanlara göre bu değişiklik, dolaylı olarak kiracıların maliyetini de artıracak.
Gayrimenkul ve araç satışlarına yeni kurallar
Tapuda satış bedeli ile piyasa değeri arasında fark tespit edilirse, vergi ziyaı cezası artık bir kat olarak uygulanacak. İkinci el araç satışlarında noter harç muafiyeti kaldırılıyor; satış bedeli üzerinden binde 2 oranında, en az 1.000 TL harç alınacak.
Meslek gruplarına ek harç yükü
Özel sağlık kuruluşlarından diş polikliniklerine, veteriner kliniklerinden kuyumculuk işletmelerine kadar birçok meslek grubuna yıllık 10 bin TL ile 7,5 milyon TL arasında değişen ruhsat ve faaliyet harçları getiriliyor.
Sosyal güvenlikte prim artışları
İşveren prim oranı yüzde 11’den yüzde 12’ye, emeklilik prim oranı ise 1 puan artırılıyor. Kısmi süreli çalışanlar, tarım işçileri ve ev hizmetlerinde çalışanların prim oranları da yükseliyor. Genç girişimci prim desteği tamamen kaldırılırken, Hazine prim desteği düşürüldü.
Uzman yorumları
Ekonomist Emre Şirin, paketin teknik olarak bir gelir artırıcı düzenleme niteliği taşıdığını, vergi adaletinin sağlanmadığını belirtiyor: “Vergi yükü görünürde emekli ve ücretlilerin üzerinde, dolaylı vergiler nedeniyle düşük gelirli kesim daha fazla etkileniyor. 2026 yılı, 2025’i mumla aratacak.”
Sonuç olarak:
Pakette, Hazine’nin yeni gelir kaynakları yaratması ön planda tutulurken, doğrudan vergi adaletini sağlayacak yapısal düzenlemeler eksik kalıyor. Uzmanlara göre, hem gelir artırıcı hem de harcama politikalarını dengeleyen bir mali reform, vergi adaletini sağlamak için şart.
