Çin Ulusal Nanobilim ve Teknoloji Merkezi’nde görev yapan Kimya Profesörü Yong Yan ve ekibi, tatları algılayabilen, ayırt edebilen ve hafızasında saklayabilen yapay bir dil geliştirdi. Grafen oksit zarlarla tasarlanan sistem, tat iyonlarını filtreleyerek hem algılama hem de veri işleme sürecini sıvı ortamda gerçekleştirebiliyor.
Profesör Yan, sistemin laboratuvar ekipmanlarına entegre edilerek sıvı numunelerin kimyasal analizinde kullanılabileceğini, ayrıca beynin öğrenme sürecini taklit eden “nöromorfik bilişim” alanında önemli bir adım olduğunu söyledi.
Yapay dil nasıl çalışıyor?
Karbonun ultra ince tabakalarından oluşan grafen oksit zarlar, tat iyonlarının hareketini 500 kat yavaşlatarak cihazın bilgiyi yaklaşık 140 saniye boyunca saklamasını sağlıyor. Denemelerde cihaz, tatlı, ekşi, tuzlu ve acı tatları yüzde 72,5 ile yüzde 87,5 doğrulukla ayırt ederken, kahve ve gazlı içecek gibi karmaşık tatlarda bu oran yüzde 96’ya ulaştı.
Geniş kullanım alanı var
Araştırmacılara göre teknoloji, hastalıkların erken teşhisi, ilaç etkilerinin ölçülmesi, tat alma duyusunu kaybeden hastalara destek sağlanması, gıda güvenliği testleri ve içecek üretiminde kalite kontrol gibi birçok alanda kullanılabilecek. Ayrıca su kaynaklarının tat profilleri üzerinden çevresel izleme yapılması da mümkün.
Sistemin henüz pratik kullanıma hazır olmadığını belirten Yan, cihazın boyutunun küçültülmesi, hassasiyetinin artırılması ve enerji tüketiminin azaltılması gerektiğini ifade etti. Araştırma sonuçları, 15 Temmuz’da hakemli bilimsel dergi PNAS’ta yayımlandı.
