İngiltere’deki bilim insanları, beyin kanserinin en agresif türü glioblastoma’nın ilerlemesini durdurabilecek bir yöntem geliştirdi. University College London araştırmacıları, glioblastoma hücrelerinin beyaz madde üzerinde hızla yayıldığını ve sinir bağlantılarını parçaladığını ortaya koydu.
SARM1 proteini hedeflendi
Normalde hasarlı aksonları temizleyen Wallerian dejenerasyonu mekanizması, tümörleri durdurmak yerine iltihap yaratarak kanserin yayılmasını kolaylaştırıyor. Araştırmacılar, bu mekanizmada rol oynayan SARM1 proteinini hedef alarak tümörün süreci kullanmasını engelleyebileceklerini keşfetti.
Fare deneylerinde umut verici sonuçlar
Genetik olarak glioblastoma geliştirilen farelerde SARM1 kapatıldığında tümörler daha az agresif oldu, fareler daha uzun yaşadı ve beyin fonksiyonları büyük ölçüde korundu. Normal SARM1 aktivitesine sahip farelerdeyse tümörler hızla yayıldı.
Mevcut tedaviler yetersiz
Günümüzde glioblastoma tedavisinde ameliyat, kemoterapi ve radyoterapi kullanılıyor. Ortalama yaşam süresi 12-18 ay arasında ve sadece %5 hasta beş yıl yaşayabiliyor. SARM1’i hedefleyen ilaçlar, halihazırda motor nöron hastalığı gibi diğer beyin rahatsızlıkları için geliştiriliyor ve glioblastoma tedavisinde de potansiyel taşıyor.
Uzmanlardan değerlendirme
Professor Simona Parrinello, “Tümörün tetiklediği beyin hasarını engellemek, hem kanserin ilerlemesini yavaşlatabilir hem de hastaların yaşam kalitesini artırabilir” dedi. Cancer Research UK’den Tanya Hollands ise çalışmanın, glioblastoma’nın yayılmasına dair yeni bir bakış açısı sunduğunu ve yaşam süresini uzatacak tedavi stratejilerinin yolunu açtığını belirtti.
Gelecek adımlar
Çalışmanın detayları Nature dergisinde yayımlandı. Araştırmacılar, laboratuvar çalışmalarının ardından SARM1 hedefli ilaçların insanlarda test edilebileceğini ifade ediyor.
