Bilim dünyasını harekete geçiren yeni bir araştırma, hücresel yaşlanmanın yavaşlatılması hatta geri çevrilmesi konusunda kritik bir eşik atladı. Bilim insanları, hücrenin enerji üretim merkezi olan mitokondrileri doğal yollarla yenilemeyi sağlayan bir yöntem geliştirdi. Üstelik bu mekanizma herhangi bir ilaç ya da genetik müdahale gerektirmiyor.
Yaşla birlikte hücrelerdeki mitokondri sayısı azalıyor, bu da enerji üretimini düşürürken kalp, kas, beyin ve sinir sistemi dahil birçok hastalığın ortaya çıkmasına zemin hazırlıyor. Yeni çalışmada ise hücrelerin kendi onarım kapasitesini artıran bir süreç başarıyla aktive edildi.
Mitokondriyi “yeniden uyandıran” nanoflower yapıları
Araştırmada kullanılan ve “Nanoflower” adı verilen çiçek biçimli ultra küçük parçacıklar, molibden disülfitten üretildi. Bu parçacıklar, hücre çevresindeki zararlı oksijen moleküllerini temizleyerek kök hücrelerde mitokondri üretimini tetikleyen genlerin doğal şekilde aktif hale gelmesini sağladı.
Biyomedikal mühendisi Akhilesh Gaharwar, yöntemin çalışma prensibini şöyle özetledi:
“Sağlıklı hücreleri, enerji fazlalarını komşu zayıf hücrelerle gönüllüce paylaşmaları için yönlendirdik.”
Hasarlı hücrelerde yaşam geri dönüyor
Kök hücreler normalde de mitokondri transferi yapabiliyor. Ancak nanoflower destekli hücrelerde bu transfer olağanüstü seviyelere ulaştı:
Mitokondri transferi laboratuvar testlerinde iki kat arttı.
Kalp kasındaki düz kas hücrelerinde enerji paylaşımı sonrası hücresel canlılık 3–4 kat yükseldi.
Kemoterapiyle hasar görmüş kalp hücrelerinde bile yaşama oranı belirgin şekilde arttı.
Uzmanlar, bu çalışmanın yaşlanma karşıtı tedavilerden kalp yetmezliği ve kemoterapi kaynaklı hasarlara kadar geniş bir yelpazede devrim yaratabileceğini belirtiyor.
