Açı İlkokulu Rehberlik Bölümü tarafından hazırlanan bilgilendirme metninde, çocuklara yöneltilen alay ve dalga geçme davranışlarının “küçük bir şaka” olarak görülmemesi gerektiği vurgulandı. Uzmanlara göre bu davranışlar, çocuklarda üzüntü, öfke, özgüven kaybı ve okuldan kaçınma gibi olumsuz sonuçlara yol açabiliyor.
Metinde, alay etmenin yalnızca okul ortamında değil; sosyal aktiviteler, alışveriş merkezleri ve internet ortamında da sıkça karşılaşılan bir durum olduğu belirtildi. Uzmanlar, kimi zaman masum bir espri gibi görünen dalga geçmelerin, özellikle can acıtıcı ve küçük düşürücü olduğunda çocuklar üzerinde ciddi etki bıraktığını ifade etti.
Neden Alay Ediyorlar?
Rehberlik bölümü, çocukların alay etme davranışının arkasında birden fazla neden olabileceğini belirtiyor. Bunlar arasında üstünlük kurma isteği, arkadaş grubuna dahil olma çabası, ilgi çekme, medyada gördüklerini taklit etme ve farklılıkları yanlış anlama gibi unsurlar bulunuyor.
Ailelere Uyarı: Aşırı Tepki Göstermeyin
Uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarını dikkatle dinlemesi, duygularını anlamaya çalışması ve olayı dramatize etmeden çözüm yolları önermesi gerektiğini belirtiyor. Aşırı tepki veren ebeveynlerin, çocuğun da aşırı tepki geliştirmesine neden olabileceği ifade ediliyor.
Çocuklara Öğretilebilecek Başa Çıkma Yöntemleri
Rehberlik Bölümü, çocukların alay karşısında kendilerini daha güçlü hissedebilmesi için ailelere uygulanabilir stratejiler sunuyor:
Ben dili kullanma: Duygularını açıkça ifade etme
Görmezden gelme: Kışkırtıcı davranışı ödüllendirmeme
İç konuşma: “Ben bununla baş edebilirim” gibi olumlu telkinler
Gerçekleri kabul etme: Alay edilen özelliği savunmaya çalışmak yerine sakin kabul
Yeniden yapılandırma: Alayı övgüye dönüştürme
Görselleştirme: Söylenen kötü sözleri zihinsel olarak “geri sektirmek”
Espriyle karşılık verme: Durumu yumuşatma
‘Öyleyse?’ yöntemi: Alayın etkisiz olduğunu gösterme
Süregelen ve çocuğun kendisinin baş edemediği durumlarda mutlaka bir yetişkinden yardım alınması gerektiği söyleniyor.
Rehberlik uzmanları, “Çocuklara alay edilmesini tamamen engellemek mümkün olmayabilir ancak çocuklara kendi tepkilerini kontrol etmeyi öğretmek, özgüvenlerini güçlendirir ve duygusal dayanıklılık kazandırır” mesajını verdi.
