Muhalif'in yabancı kaynaklardan aktardığına göre talep, yaratıcı fikri mülkiyeti korumaya ve yurtdışındaki korsan faaliyetlerle mücadeleye odaklanan Japon ticaret grubu Content Overseas Distribution Association (CODA) aracılığıyla bir mektupla iletildi.
Ekim 2025'in sonlarında gönderilen mektup, üretken yapay zeka modellerinin nasıl eğitildiğine dair artan gerilimi yansıtıyor. CODA, aralarında Bandai Namco, Shogakukan ve Square Enix'in de bulunduğu Japonya'nın en etkili yaratıcı şirketlerinden bazılarını temsil ediyor. Bu şirketler, OpenAI'ın "vazgeçme" (opt-out) yaklaşımının, yapay zeka eğitimi gibi türev amaçlarla telifli materyalleri kullanmadan önce açık izin (explicit consent) gerektiren Japon telif yasaları kapsamında yetersiz olduğunu savunuyor.
Eylül ayında piyasaya sürülen Sora 2, metin komutlarından yüksek kaliteli videolar üretebiliyor ve farklı görsel stilleri kopyalayabilme yeteneğiyle dikkat çekti. Bu stiller arasında, Ruhların Kaçışı (Spirited Away) ve Komşum Totoro (My Neighbor Totoro) gibi filmlerle ünlenen Studio Ghibli'nin ikonik el çizimi estetiği de bulunuyor. Ghibli ve diğer şirketler için asıl endişe teknik kabiliyetten ziyade, bu tür tarzların izinsiz taklit edilmesiyle sanatsal mülkiyetin aşındırılması.
Bu endişeler, bu yılın başlarında ChatGPT'nin yerleşik görsel oluşturucusunun viral bir akım başlatmasıyla yeniden alevlendi. Kullanıcılar, stüdyonun tanınabilir tarzından faydalanarak sosyal medya platformlarını "Ghiblileştirilmiş" (Ghiblified) özçekimler ve evcil hayvan portreleriyle doldurdu.
Hatta OpenAI CEO'su Sam Altman bile X (eski adıyla Twitter) üzerindeki profil resmini Ghibli tarzı bir görselle değiştirerek bu akıma katıldı. Eleştirmenler, bu olayın CODA'nın mektubuyla mücadele etmeyi amaçladığı izinsiz üslup hırsızlığının "ders kitabı gibi bir örneği" olduğuna dikkat çekti.
OpenAI henüz kamuoyuna bir yanıt vermemiş olsa da, bu mektup, yapay zeka şirketlerinin verileri nasıl kaynakladıkları (temin ettikleri) konusunda daha şeffaf olmaları yönündeki artan küresel baskıyı güçlendiriyor.
Japonya'nın telif hakları konusundaki bu iddialı duruşu, diğer ülkeleri ve endüstrileri yapay zeka eğitiminde "adil kullanım" (fair use) sınırlarını yeniden değerlendirmeye itebilir. Bu durum aynı zamanda daha derin bir soruyu da gündeme getiriyor: Sora 2 gibi modeller ilham ve kopyalama arasındaki çizgiyi bulanıklaştırmaya devam ederken, sanatçılar kendi eserleri üzerinde ne kadar kontrol sahibi olmaya devam edecek?
