Biz bu haltı niye yedik
Gündeme ilginç bir haber düştü. Rusya, altı yıl önce Türkiye’ye sattığı S-400 hava savunma bataryalarını geri almak istiyordu. Haber Nefes gazetesinde savunma kaynaklarına dayanılarak veriliyordu. Rusya’nın S-400’leri, hem de parasını ödeyerek (2019’da Ankara bu sistem için 2.5 milyar dolar ödemişti) geri almak istediği şimdiye kadar ne Savunma Bakanlığı ne de iktidarın başka bir merciinden doğrulanmış ya da yalanlanmış değil. Sadece kimliği belirsiz “bakanlık yetkilileri”ne dayandırılarak yayımlanan bir habere göre “S-400’ler hala Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterinde bulunmaktadır ve Ankara’nın bu sistemlerle ilgili tutumu değişmemiştir.” Biz de buna inandık.
Nefes gazetesindeki haber şöyle:
“Dünya savaş ve krizlerle boğuşurken, hava savunma sistemi tedarik etmek isteyen bir çok ülke de Rusya’nın kapısını çaldı.
“Moskova’nın elindeyse kullandıkları dışında stokta hazır S-400 bulunmuyor. Bu nedenle Rusya’nın, 2019’da Türkiye’ye sattığı ancak Ankara’nın aktif olarak kullanmadığı S-400 sistemlerini geri alıp başka bir ülkeye satmayı değerlendirdiği öğrenildi.
“Yerli ve milli imkanlarla Çelik Kubbe hava savunma sistemini geliştiren Türkiye’nin ise S-400’lere olan ihtiyacı her geçen gün azalıyor. S-400’ler zaten NATO şemsiyesine entegre edilemiyordu. Sistemin en önemli unsurlarından olan füzeler de raf ömürlerini yarıladı, hatta bakım ihtiyacı bile doğdu. “ Nefes gazetesinin haberinde, Ankara’nın S-400’leri geri vermeye sıcak bakabileceği, böylece CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act- ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası) yaptırımları çerçevesinde dışına itildiği F-35 savaş uçakları programına geri dönebileceğini hesapladığı da yer alıyor.
Fransa’da yayımlanan Geo dergisinin haberine göre Rusya, Türkiye’den geri almak istediği S-400’leri Hindistan, Cezayir gibi, son yıllarda savunma harcamalarını arttıran ülkelere satmayı düşünüyor. Bir başka neden de Ukrayna savaşında ciddi parasal kayıplara uğraması nedeniyle Rusya’nın biraz da olsa bu açıklarını kapatmak istemesi. Moskova’nın hava savunma sistemlerini Çin, Belarus, Hindistan, Cezayir ve Türkiye gibi “ortaklarına” sattığına dikkat çekilen Geo’nun yazısında şu ifade kullanılıyor:
“S-400’ler 2019’da, NATO üyesi olan Türkiye’ye satıldığında Ankara’nın Batılı ülkeler, özellikle de ABD’yle ilişkileri bozulmuştu. Öyle ki ABD, Türkiye’yi, ortağı olduğu F-35 savaş uçakları programından çıkarmıştı.
“Vladimir Putin’in Rusya’sı, zamanında Türkiye’ye bu satışı yapmaktan çok memnun olmuş, hatta Suudi Arabistan ve Irak gibi Ortadoğu ülkelerine de S-400’lerden ihraç etme planlarına girişmişti. Ancak Ukrayna Savaşı’nın Rusya hazinesine verdiği zararlar nedeniyle bu hava savunma sistemi üretimine yatıracak para kalmamıştı. Şimdi Moskova en azından Türkiye’de kullanılmayan S-400’leri geri alarak bir süre durumu idare etmeye çalışıyor. “
Buraya kadar kadar her şey iyi, güzel. Türkiye, S-400’leri geri vererek NATO’da yarattığı rahatsızlıktan kurtulacak. Ankara için hatta F-35 programına geri dönme umudu doğacak ve dışlandığı programa yatırdığı 2.5 milyar doları heba etmemiş olacak.
Rusya ise, para karşılığı geri alacak olmasına rağmen S-400’leri, satın almaya hazır müşterilerine gönderecek. Tamam da, o zaman adama sorarlar, bu haltı neden yediniz, diye. Ayıp kaçmasın diye size ağayla kahya fıkrasını hatırlatmak istemiyorum.