Son günlerde sosyal medyada en çok konuşulan konulardan biri, 'Ehliyette IQ 79 kriteri' meselesi oldu. Bu konu, sürücü adaylarının ve mevcut sürücülerin ehliyet alabilme şartlarına dair önemli tartışmalara yol açtı. Şimdi herkesin aklında ise bu testin tüm bireylere uygulayıp uygulanamayacağı sorusu var. Yönetmelikler doğrultusunda, IQ seviyesinin 79 ve altında olan bireyler ehliyet alamasalar da, bu durumun detayları merak uyandırıyor.
Ehliyette IQ Şartı Nedir?
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik’te yer alan uzun bir madde, zihinsel yeterliliği etkileyebilecek önemli durumlarla ilgili düzenlemelere işaret ediyor. Bu çerçevede, sürücü adaylarının ruh sağlığı durumu üzerinde dikkatle durulması gerekmektedir. IQ testinin de ruh ve sinir hastalıklarına ilişkin esaslar kapsamında değerlendirildiği ifade ediliyor. Sağlık durumu, zihinsel yeterliliği potansiyel olarak etkileyebilecek çeşitli durumları ve hastalıkları içermektedir.
Ruh ve Sinir Hastalıkları Muayenesi
Sürücü belgesi almak isteyenlerin ruh sağlığı durumu, dikkate alınması gereken bir unsurdur. Bu bağlamda, doğuştan gelen zihinsel gerilikler, ciddi ruhsal rahatsızlıklar veya yaşlılık dönemine bağlı kayıplar gibi durumlar, ehliyet alım sürecinde değerlendirilir. Özellikle IQ seviyesinin 79 veya altında bulunması, zeka geriliği tanısı olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte, hafıza ve dikkat sorunları yaratan hastalıklar ve bunun gibi ruhsal bozukluklar da etkili bir değerlendirme gerektirir.
Sürücü Belgesi Alımında Dikkate Alınacak Durumlar
Eğer bireylerin zeka geriliği veya bunama gibi mental sağlık sorunları söz konusu ise, ehliyet alımına kapatılan durumlar arasında bulunuyor. Diğer bir yandan, dikkat dağınıklığı veya duygusal dengesizlik olmaksızın sürücü belgesi almak isteyenlerin sağlık durumları da titizlikle göz önünde bulundurulmaktadır. Çeşitli bağımlılık durumları, sürücülük yeteneğini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle, alkol veya uyuşturucu bağımlılığı söz konusu olan kişilere de davranışlarına ve sağlık durumlarına göre sürücü belgesi verilmemektedir.
Ehliyet IQ Testinin Uygulama Süreci
Ehliyet alım süreci, mevcut yönetmeliklere göre IQ testlerinin uygulanması gerekliliği mevcuttur. Ancak bu, herkesin girmesi gereken bir test değil. Bu konuda uygulama, sürücü adaylarının sağlık kontrollerinde hekimlerin şüphe duyması halinde devreye girmektedir. Sağlık tesisleri ve hastanelerde yapılan muayenelerde doktorlar tarafından yapılacak değerlendirmelajaranla belirli kriterlere göre kişilerin IQ seviyeleri hakkında bilgi alınmaktadır. IQ seviyesi 79 ve altında olan bireylerin sürücü belgesi alması engellenmektedir.
Yeni Düzenlemeler ve Kısıtlamalar
Son günlerde gündeme gelen bir diğer konu ise epilepsi hastaları için yapılan yeni düzenlemeler. Artık son beş yıl içinde nöbet geçirmemiş epilepsi hastaları ehliyet alabilecekken, metastaz yapmış kötü huylu tümör hastalarına sürücü belgesi verilmesi kısıtlanmıştır. Her ne kadar daha önce metastaz yapmayan kötü huylu tümör hastaları sürücü belgesi alabiliyorken, son düzenlemeler bu durumu değiştirmiştir. Tüm bu kısıtlamaların arka planda sağlık güvenliğini gözetmeye yönelik olduğu ifade edilmektedir.
