Son günlerde yeni Anayasa hazırlanması konusu yeniden tartışmaya açılmışken devletin laiklik ilkesi de masaya yatırılmak isteniyor. Cumhuriyet’in kuruluşuna baktığımızda, 1924 Anayasası’nda Şubat 1937’de yapılan değşiklikle bizim devlet 86 yıldır laik. Önce laik kelimesinin etimolojisine bakalım. Laik, Yunanca’da “laos” yani halk sözcüğünden türetilmiş. Sıfat hali gene Yunanca’da “laikos.” Latincesi “laicus.” “Laikos” halktan olan, ruhbandan ya da dinsel olmayan anlamına geliyor. Dilimize Fransızca “laik” sözcüğünden girmiş. Türkiye Barolar Birliği’nin laiklik ilkesinin Anayasamızda yer almasının 83. Yıldönümü olan 2020’de yayımladığı açıklama şöyle:
“Laiklik ilkesi, 1924 Anayasası’na 5 Şubat 1937 tarihinde yapılan değişiklikle, 2. Maddeye devletin nitelikleri olarak, ‘Türkiye Cumhuriyeti, cumhuriyetçi, halkçı, devletçi, laik ve inkilapçıdır,’ biçiminde girmiştir. Daha sonra 1961 Anayasası’nda ve son olarak 1982 Anayasası’nın 2. Maddesinde laiklik ilkesi, Cumhuriyetimizin nitelikleri arasına,’Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzur, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir,’ şeklinde yer almıştır. Anayasamızın 4. Maddesinde laiklik ilkesi, değiştirilemez ve değştirilmesi teklif dahi edilemez temel nitelikleri arasında sayılmıştır.’”
Yorum Yazın