Bugün 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1919 yılında Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatmasının yıl dönümünde tüm yurtta coşkulu kutlamalar düzenlenirken, her yıl olduğu gibi bu yıl da tarihi gerçekler üzerinden tartışmalar yeniden alevlendi.
Özellikle iktidara yakın medya çevreleri ve bazı isimler, Atatürk’ün Anadolu’ya Osmanlı’nın son padişahı Vahdettin tarafından görevlendirilerek gönderildiği iddialarını bir kez daha gündeme getirdi. Bu görüşü dillendirenler arasında tarihçi Murat Bardakçı da yer aldı.
Murat Bardakçı: “Bu Bir Osmanlı Operasyonudur”
Bir televizyon programında konuşan Bardakçı, Atatürk’ün Samsun’a çıkışını “bir Osmanlı operasyonu” olarak nitelendirdi. Bu sözleri sosyal medyada ve kamuoyunda büyük tepkiyle karşılandı. Eleştirilerin odağındaki Bardakçı’ya çok sayıda tarihçi ve araştırmacı yanıt verdi.
Sinan Meydan: “Kurtuluş Savaşı Saray Operasyonuna Rağmen Kazanıldı”
Tarihçi Sinan Meydan, Halk TV’de Serhan Asker’in programında yaptığı açıklamada, Mustafa Kemal Paşa’nın Anadolu’ya gönderilmesinin bir “devlet operasyonu” değil, Milli Mücadele’yi engellemek amacıyla düzenlenmiş bir “saray operasyonu” olduğunu belirtti.
Meydan, “Mustafa Kemal Paşa’nın vatanı kurtarma niyeti ortaya çıkınca İstanbul’a dönmesi istendi. Ardından görevden alındı, hakkında idam fermanı çıkarıldı. Saray Hükümeti, Kuvayi Milliye’nin üzerine Hilafet Ordusu’nu ve iç isyanları gönderdi. Buna rağmen Kurtuluş Savaşı kazanıldı” dedi.
Ahmet Yavuz: “Vahdettin’i Temize Çıkarmak İçin Uydurulan Büyük Yalan”
Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Mustafa Kemal’in Vahdettin tarafından vatanı kurtarsın diye gönderildiği savı, İslamcı çevrelerin Vahdettin’i temize çıkarmaya yönelik büyük bir yalanıdır” ifadelerini kullandı.
Yavuz, Atatürk’ün niyeti anlaşılınca İstanbul’a çağrıldığını, görevden alındığını ve hakkında idam fermanı çıkarıldığını vurguladı.
Tarihi Belgelerle Yanıt: Vahdettin İdam Fermanını Onayladı
Tartışmalara tarihi belgelerle de yanıt verildi. 11 Mayıs 1920’de Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları, Saray Hükümeti’nin kurduğu Divan-ı Harp tarafından gıyaben idama mahkûm edildi. Bu karar, 24 Mayıs 1920’de bizzat Padişah Vahdettin tarafından onaylandı.
Karar, “fitne ve fesat çıkarmak”, “ülkeyi yıkmaya teşebbüs” ve “halka eziyet” gibi suçlamalar içeriyordu. Atatürk, belgede “Selanikli Mustafa Kemal Efendi” olarak anılmış, rütbesi hiçe sayılmıştı. Bu kararın ardından Anadolu’da saray kışkırtmaları ile isyanlar başlamış, iç savaş ortamı doğmuştu.
Sunay Akın’dan Yürek Burkan Bir Hikâye: Polis Cemil Vakası
Tarihçi ve yazar Sunay Akın da 19 Mayıs vesilesiyle anlattığı bir olayla dikkat çekti. Akın, Gülhane Parkı’nda bir Türk kadını işgalcilerin elinden kurtaran Polis Cemil’in, Osmanlı Sarayı’nın emriyle Fransız mahkemesine teslim edilip zindana atıldığını aktardı. Bu olay, sarayın işgal güçleriyle işbirliğine bir başka örnek olarak sunuldu.