Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), doğum sonrası yarı zamanlı çalışan bir annenin yıllık izninin 20 günden 10 güne düşürülmesini hukuka aykırı bularak kararı iptal etti. Kararın ardından, bu uygulamanın anayasa ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu belirtildi.
Yıllık izin kesintisi hakkaniyete aykırı
KDK, bu uygulamanın adalet ve hakkaniyetle bağdaşmadığını vurgulayarak, doğum sonrası çocuk bakımına yönelik ekstra sorumluluk taşıyan çalışan annelerin daha fazla dinlenmeye ihtiyaç duyduğunu ifade etti. KDK’nın kararında şu ifadeler yer aldı:
“İşte çalışıp hem de evde çocuğuyla ilgilenen aile bireylerinin dinlenmeye daha fazla ihtiyaç duyacağı dikkate alındığında, doğum sonrası normal çalışma süresinin yarısı kadar çalışan memur aile bireylerinin yıllık izinlerinde kesintiye gidilmesinin hakkaniyete aykırı olduğu anlaşılmıştır.”
Yıllık iznin sınırlandırılamayacağı hatırlatıldı
KDK, üniversite idaresine gönderdiği yazıda, “yorum veya kıyas yoluyla yıllık iznin sınırlandırılamayacağı”nı belirterek, yıllık iznin hakkaniyetli bir şekilde uygulanması gerektiğini hatırlattı. KDK’nın bu kararının ardından, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü, mevcut düzenlemede Cumhurbaşkanının yetkili olduğunu belirtti ve konuyla ilgili yeni mevzuat çalışmaları yapıldığını açıkladı.
Doğum izni ve süt izni detayları
Kadın çalışanlar, doğumdan önce 8 hafta, doğum sonrası ise 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli doğum izni hakkına sahiptir. Çoğul gebelik durumunda ise iki hafta ek süre verilmektedir. Ayrıca, doğumdan sonraki ilk 6 ay için günlük 3 saat, ikinci 6 ay için ise 1.5 saat emzirme izni verilmektedir.
Yarı zamanlı çalışma hakkı ve yıllık izin
Doğum yapan memur anneler, çocuklarının ilköğretim çağının başladığı aya kadar yarı zamanlı çalışma hakkına sahiptir. Bu dönemde süt izni verilmez, mali ve sosyal yardımlar ise yarı oranında ödenir. Ancak yıllık izin hakkı aynen devam eder.
Yeni düzenlemeler için çalışma başlatıldı
Cumhurbaşkanlığı, 2025'in Aile Yılı ilan edilmesinin ardından, çalışan annelere yönelik yeni düzenlemeler üzerinde çalışmalara başladı. Bu düzenlemeler arasında;
Ücretli doğum izninin 1 yıla çıkarılması
Ücretsiz doğum izninin 1.5 yıla uzatılması
Çalışan annelere kreş desteği verilmesi
Memur ve işçi babalar arasındaki izin farklarının kaldırılması yer almaktadır.
Bu düzenleme ile kadınların çalışma hayatından kopmadan çocuk sahibi olmaları teşvik edilecek.
