Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu, Türkiye’de yıllık 23 milyon ton gıda israfını önlemek için harekete geçti. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) verilerine göre, kişi başına yılda 102 kilogram yiyecek çöpe gidiyor ve üretilen meyve-sebzelerin yaklaşık %35’i sofraya ulaşamadan kayboluyor.
Küresel Boyutta İsraf ve Açlık
2025 Yılı İsraf Raporu, dünya genelinde üretilen gıdaların üçte birinin kaybolduğunu veya israf edildiğini ortaya koyuyor. Buna karşılık, 783 milyon kişi açlık çekiyor, günde 25 binden fazla çocuk yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybediyor. Rapora göre, 2035’e kadar dünya nüfusunun yarısından fazlası aşırı kilolu olacak.
Serpme Kahvaltı ve Açık Büfe Düzenlemesi
Hizmet sektöründeki israfın önemli bir kısmı, restoran ve otellerdeki serpme kahvaltı ve açık büfe uygulamalarından kaynaklanıyor. Tüketilmeyen peynir, zeytin, reçel gibi ürünler hijyen gerekçesiyle tekrar kullanılamadan çöpe gidiyor. Kurul üyesi Ramazan Bingöl, bu uygulamalara yönelik düzenleme üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
Ekmek İsrafı Çarpıcı Boyutta
Türkiye’de her gün 12 milyon ekmek çöpe atılıyor. Bu miktar yılda 4 milyar 380 milyon ekmeğe denk geliyor. İsrafın yalnızca %5 azaltılması, on milyarlarca lira tasarruf ve 900 bin ailenin yıllık geçim giderinin karşılanması anlamına geliyor.
Çözüm Önerileri
- İhtiyaçtan fazla gıda alınmaması
- Gıdaların doğru şekilde saklanması
- Uzun süreli saklamada derin dondurucu ve poşet kullanımı
- Ekmeğin dilimlenerek tüketilmesi
- Kuruyan ekmeğin değerlendirilmesi
- Serpme kahvaltı yerine talebe göre porsiyon servis yapılması
Gıda Milli Güvenlik Meselesi
Bingöl, “Türkiye’de israf var mı, var. Bunu çözmeliyiz. Yıllardır raporlar hazırlanmış ama harekete geçilmemiş. Şimdi biz gıda bankacılığı, israfın önlenmesi ve kanun düzenlemeleri üzerinde çalışıyoruz. Gıda artık milli bir güvenlik meselesi” dedi.
