Giresun’un Güce ilçesinin isminin kökeni hakkında, yerel rivayetler ve tarihi araştırmalar olmak üzere iki temel görüş öne çıkmaktadır. Tek bir kesin kaynaktan ziyade, bu iki anlatının harmanlanmasıyla ismin bugünkü halini aldığı düşünülür.
İşte Güce isminin kökenine dair detaylı teoriler:
1. Güceftaroğulları (Ayanlık) Teorisi (En Yaygın Görüş)
Yerel halk arasında ve bazı yerel tarih kaynaklarında en çok kabul gören görüşe göre; Osmanlı’nın kuruluş veya yükselme dönemlerinde Doğu Anadolu bölgesinden göç ederek bu bölgeye yerleşen "Güceftaroğulları" (veya Gücefteroğulları) isimli bir sülaleden gelmektedir.
Süreci: Bu sülale, bölgeye ilk yerleşen ve burada hayvancılık ile yaylacılık yapan köklü bir ailedir.
Dönüşüm: Zamanla bölge, bu ailenin ismiyle ("Güceftaroğulları'nın yeri" gibi) anılmaya başlanmış, zaman içerisinde halk ağzındaki söyleyiş kolaylığı (yontulma) ile isim kısalıp "Güce" halini almıştır.
2. Karluk Türkleri ve "Küçeli" Oymağı Teorisi (Tarihsel Bakış)
Akademik araştırmalar ve bölgenin Türkleşme tarihi incelendiğinde ortaya çıkan bir diğer güçlü teori ise Orta Asya kökenli Türk boylarına dayanır.
Köken: Türk tarihçilerin tespitlerine göre, Türk boylarından biri olan Karluklar'ın bir kolu olan "Küçeli" (veya Küçe) oymağı bu bölgeye yerleşmiştir.
Dönüşüm: "Küçeli" veya "Küçe" isminin, zamanla Türkçedeki ses değişimlerine uğrayarak (K harfinin G'ye dönüşmesi gibi) **"Güce"**ye evrildiği düşünülmektedir. Bu teori, Giresun ve Trabzon bölgesindeki diğer yer adlarıyla (örneğin Bulancak'taki Küçedere) dil bilimsel bir tutarlılık gösterir.
3. Halk Arasındaki Diğer Yakıştırmalar
Daha zayıf bir ihtimal olsa da, halk arasında anlatılan bazı efsanelere göre; bölgeye yerleşen ilk insanların çok güçlü ve kuvvetli, zor doğa koşullarına dayanan kişiler olması nedeniyle "Güçlü" kelimesinden türeyerek "Güce" dendiği de rivayet edilir. Ancak bu, bilimsel bir etimolojiden ziyade bir halk yakıştırması (halk etimolojisi) olarak kabul edilir.
Özetle İdari Tarihçesi
İsim kökeninden bağımsız olarak, Güce'nin idari geçmişi de ismin resmileşmesinde önemlidir:
Eskiden Tirebolu ilçesine bağlı bir köy iken,
1975 yılında çevre köylerin (Giyimli, Kemaliye, Tevekli) birleşmesiyle "Güce Beldesi" adını alarak belediye olmuş,
1990 yılında ise ilçe statüsü kazanarak haritadaki yerini bugünkü ismiyle perçinlemiştir.
Sonuç olarak; ismin bir Türk boyu olan Küçeli oymağından geldiği tarihsel olarak daha ağır bassa da, yerel hafızada Güceftaroğulları ailesinin etkisi daha baskındır.
