1921 yılında Viyana’da dünyaya gelen Prof. Dr. Nermin Abadan Unat, Türkiye’de iletişim bilimlerinin temellerini atan, göç ve kadın çalışmaları alanında uluslararası saygınlığa sahip bir akademisyendir. İlköğretim ve lise eğitimini İzmir’de tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu.
Gazetecilik yılları ve akademiye geçiş
1944’te Ulus gazetesinde gazetecilik kariyerine başlayan Abadan Unat, 1950’ye kadar burada çalıştı. Kazandığı bursla ABD’ye giderek Minnesota Üniversitesi’nde lisansüstü eğitim aldı. Türkiye’ye döndüğünde, 1953’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde (SBF) asistan oldu ve fakültenin ilk kadın asistanı olarak tarihe geçti.
1958’de doçent, 1966’da profesör unvanı alan Abadan Unat, SBF bünyesinde Siyasal Davranış Enstitüsü’nü kurdu. Basın, kamuoyu, iletişim politikaları, siyasi davranışlar ve toplumsal değişim üzerine birçok çalışma yürüttü.
Göç, kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmaları
1960’lı yıllardan itibaren Türkiye'den Avrupa’ya giden işçilerin yaşam koşulları, aile yapıları ve özellikle de kadınların yaşadığı sorunlar üzerine yoğunlaştı. Bu alandaki çalışmaları sadece Türkiye’de değil Avrupa’da da büyük ilgi gördü.
“Bitmeyen Göç” ve “Turkish Workers in Europe” gibi eserleri alanda temel kaynaklar arasında yer almaktadır. Kadın–erkek eşitliği konusunda Avrupa Konseyi dahil birçok uluslararası kurumda Türkiye’yi temsil etti.
Siyaset ve kamu görevi
1978–1980 yıllarında, dönemin Cumhurbaşkanı tarafından kontenjan senatörü olarak TBMM’ye atandı. Bu süre boyunca kadınların kamusal alandaki varlığını güçlendirmek adına önemli girişimlerde bulundu.
Uluslararası Siyasi İlimler Derneği Başkan Yardımcılığı ve Türk Sosyal Bilimler Derneği Başkanlığı gibi görevlerde bulundu.
Öncü katkıları ve akademik mirası
Prof. Dr. Nermin Abadan Unat, Türkiye’de iletişim biliminin kurucu isimlerinden biri kabul edilir. “Kamuoyu” kavramını Türkçe’ye kazandırdığı ve “halkla ilişkiler” kavramını literatüre ilk kez soktuğu kabul edilmektedir.
Federal Almanya Devleti tarafından liyakat nişanına layık görüldü. 2012’de de Vehbi Koç Ödülünü aldı. 1989’da SBF’den emekli olsa da Boğaziçi Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırma Merkezi’nde dersler vermeyi sürdürdü.
Eserleri
Akademik hayatı boyunca çok sayıda kitap ve makale kaleme aldı. Öne çıkan eserleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Bitmeyen Göç (2002)
- Turkish Workers in Europe 1960–1975
- Halk Efkârı (1956)
- Kum Saatini İzlerken (1996)
- Yüz Yıllık Umut (2021)
- Batı Almanya’daki Türk İşçileri ve Sorunları
- Sosyolojiye Giriş (çeviri, Hans Freyer)
- Türk Toplumunda Kadın (derleme)
Türkiye’de kadın ve iletişim çalışmalarının öncüsü
Prof. Dr. Nermin Abadan Unat, hem akademide hem toplumsal hayatta kadınların görünürlüğü için verdiği mücadeleyle, hem de iletişim ve göç araştırmalarındaki öncü rolüyle Türkiye’nin yakın dönem bilim ve düşünce tarihinde özel bir yere sahiptir.
