Dijital çağın en popüler platformları TikTok ve Instagram Reels, milyonlarca kullanıcıya kısa, hızlı ve sürekli akış sağlayan içerikler sunuyor. Ancak yapılan son araştırmalar, bu alışkanlığın beyin üzerindeki etkilerini gündeme taşıdı.
Uzmanlar, kısa video izleme davranışının beyinde ödül yollarını uyararak dopamin salgısını artırdığını ve kullanıcıların sürekli “anlık tatmin” arayışına yöneldiğini belirtiyor. Bu durum, dikkat süresinde azalma ve uzun süreli odaklanma zorluklarına yol açabiliyor.
Bulgular, TikTok, Instagram Reels ve YouTube Shorts’a uzun süre maruz kalan kişilerde “dijital bağımlılık” benzeri davranışların görülebileceğini ortaya koyuyor. ICNS uzmanları, bu içeriklerin kompulsif davranışlar ve yüzeysel öğrenme ile ilişkilendirilebileceğine dikkat çekiyor.
Araştırmalara göre, kısa videoların hızlı geçişi, hafıza konsolidasyonu ve niyet belleği üzerinde de olumsuz etkiler yaratabiliyor. Ayrıca uzmanlar, ekran başında geçirilen sürenin uyku düzenini bozabileceğini ve beyin sağlığını dolaylı olarak etkileyebileceğini belirtiyor.
Uzmanlar, bu risklerden korunmak için kullanıcıların izleme sürelerini sınırlamalarını, ekran molaları vermelerini ve çeşitli aktivitelerle denge sağlamalarını öneriyor. Özellikle uyumadan önce telefon kullanımının azaltılması, dikkat ve hafıza sağlığı açısından kritik önemde.
Özetle, TikTok ve Instagram Reels’in beyin için tamamen zararsız olduğunu söylemek mümkün değil. “Beyin çürüyor” tabiri abartı olsa da, uzmanlar kısa video alışkanlıklarının uzun vadede dikkat, hafıza ve davranış üzerinde etkili olabileceği konusunda uyarıyor.
