“Evren sonsuz mu?” sorusu, insanlığın sorabileceği en derin sorulardan biri olmasına rağmen, bilim dünyası hâlâ net bir yanıt veremiyor. Bugüne kadar yapılan gözlemler ve teorik çalışmalar, görebildiğimiz evrenin ötesinin yapısı hakkında kesin bilgi sunamıyor. Bazı teoriler evrenin sonsuz olduğunu öne sürerken, bazıları ise kenarı olmayan ama sonlu bir yapıya sahip olabileceğini savunuyor.
Kesin olarak bildiğimiz şey, evrenin gözlemlenebilir kısmının sonlu olduğu. Işığın sonlu hızda hareket etmesi ve evrenin Büyük Patlama’dan bu yana sürekli genişlemesi nedeniyle bilim insanları yalnızca belirli bir “ufuk” noktasına kadar görebiliyor. Galaksiler birbirinden uzaklaşırken, aralarındaki mesafe arttıkça evrenin genişlemesi daha net gözlemlenebiliyor.
Evrenin şeklini anlamak için kullanılan kozmik eğrilik ölçümleri, mekânsal olarak düz olduğunu gösteriyor. Ancak bu, evrenin sonsuz veya sonlu olduğunu belirlemeye yetmiyor. Eğer evren düz bir kağıt gibi uzanıyorsa sonsuz olabilir; ancak bir torus (donut) şeklindeyse, sınırsız ancak sonlu bir yapıya sahip olabilir.
Gözlemlenebilir evrenin yalnızca bir kısmına erişebildiğimiz için, evrenin tamamı hakkında kesin çıkarımlar yapmak mümkün değil. Kozmolojik gözlemler pasif ve sınırlı olduğundan, evrenin kenarı, topolojisi veya zaman ve uzayın sonsuzluğu gibi sorular hâlâ cevapsız kalıyor.
Bilim insanları, evrenin çok büyük olması durumunda sonlu olsa bile sonsuzmuş gibi görünebileceğine dikkat çekiyor. Eğer evren gerçekten sonsuzsa, sınırlarına dair kanıtı hiçbir zaman gözlemleyemeyebiliriz. Her iki durumda da, bu soru deneysel erişimimizin ötesinde kalıyor ve insanlığın cevap arayışını sürdürmesini gerektiriyor.
