Independent’ın aktardığı bilgilere göre araştırmacılar, bazı hayvan türlerinin kloak veya bağırsak yoluyla oksijen alabildiğinden yola çıkarak bu yöntemin insanlar için de mümkün olup olmadığını araştırmaya başladı.
Avustralya’daki bazı kaplumbağalar suda çözünmüş oksijeni kloaklarından emerken, derin deniz balıklarından bazıları yüzeyden hava yutup bağırsakları yoluyla oksijen depolayabiliyor.
İg Nobel Ödülü’nden Laboratuvara: Perflorodekalin Deneyi
Bu gözlemler üzerine Tokyo Bilim Enstitüsü’nden Dr. Takanori Takebe, memelilerin de anüs yoluyla oksijen alabileceğini gösteren çalışmalar yapmış ve 2024 Ig Nobel Fizyoloji Ödülü’nü kazanmıştı. Yeni çalışma ise bu yöntemin insanlarda güvenli olup olmadığını anlamaya odaklandı.
Bilim insanları, insan metabolizmasının hızını göz önüne alarak doğrudan oksijen yerine oksijen tutma kapasitesi yüksek perflorodekalin adlı sıvıyı kullandı.
27 İnsan Üzerinde Yapılan Deney: Sonuçlar Umut Verici
Hakemli Med dergisinde yayımlanan çalışmada 27 sağlıklı erkek gönüllüye rektal yoldan perflorodekalin verildi. Katılımcılardan bu sıvıyı 60 dakika boyunca tutmaları istendi. Deney boyunca sıvı miktarı artırılarak bazı katılımcılarda 1,5 litreye kadar çıkarıldı.
Toplam 20 kişi hedef süreyi tamamladı. Birkaç katılımcı hafif karın şişkinliği ve rahatsızlık hissettiğini belirtti ancak ciddi bir yan etki tespit edilmedi. Karaciğer ve böbrek değerleri normal kaldı.
Güvenlik Sağlandı, Sırada Oksijen Aktarımı Testi Var
Bu aşamada verilen perflorodekalin oksijen içermiyordu; amaç yöntemin insan vücudu tarafından tolere edilip edilemeyeceğini görmekti.
Dr. Takebe, “Bu veriler prosedürün güvenli olduğunu kanıtlıyor ancak henüz etkinliği ölçülmedi. Bir sonraki aşamada oksijenli sıvının kan dolaşımına ne kadar oksijen sağlayabileceğini değerlendireceğiz” diyerek araştırmanın devam edeceğini vurguladı.
Solunum Cihazlarına Alternatif Olabilir
Bilim insanlarına göre bu yöntem, solunum cihazlarının yerini tamamen almasa da özellikle yoğun bakım imkânı kısıtlı bölgelerde ekonomik ve pratik bir oksijen desteği sunabilir.
Ayrıca solunum cihazlarının akciğerlerde hasara neden olabilmesi de bu yöntemi ön plana çıkarıyor. Uzmanlar, özellikle akciğerleri tam gelişmemiş yeni doğan bebeklerde büyük fayda sağlayabileceğini düşünüyor.
