Demans, halk arasında “bunama” olarak bilinen ve genellikle 65 yaş üstü bireylerde görülen nörolojik bir hastalık. Unutkanlık, kaygı, dikkat ve karar alma güçlükleri ile kendini gösteren bu hastalık, zamanla kişinin günlük yaşamını etkileyerek ciddi zorluklara yol açabiliyor.
Son araştırmalar, demansın bilinen belirtilerine yeni bir semptom ekledi. Özellikle banyoda, şampuan veya vücut kremi gibi tanıdık kokuları fark edememek, demansın erken evrelerinde ortaya çıkabilecek bir işaret olarak değerlendiriliyor.
Koku kaybı neden önemli?
Demans, beynin bazı bölgelerinde meydana gelen değişikliklerle ilişkili olarak duyusal bozukluklara yol açabiliyor. Nöroloji uzmanları, ilerleyen evrelerde koku alma duyusunun azalmasının sık görüldüğünü belirtiyor.
Nörolog Dr. Meredith Bock, “Demansa neden olan nörodejenerasyon süreci, kokuyla ilgili duyum ve duyusal işlemeyi etkileyebilir. Bu nedenle tanıdık kokuları fark etmekte zorlanmak erken evre belirtiler arasında yer alabilir” diyor.
Banyoda dikkat edilmesi gerekenler
Banyoda koku fark edememe durumu, her zaman demans anlamına gelmiyor. Yaşlanma, alerjik reaksiyonlar veya sinüs tıkanıklığı da benzer etki yaratabiliyor. Uzmanlar, koku kaybının tek başına bir hastalık belirtisi olarak değerlendirilmemesi gerektiğini vurguluyor.
Koku duyusunu geri kazanmak mümkün mü?
Dr. Bock’a göre, Alzheimer veya Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklardan kaynaklanan koku kaybı genellikle geri döndürülemez. Ancak her vakada aynı sonuç yaşanmayabilir ve bazı hastalarda iyileşme mümkün olabiliyor.
Erken tespit kritik önemde
Koku kaybı genellikle yavaş ilerliyor ve bilişsel bozukluklardan önce başlayabiliyor. Bu nedenle, bu küçük ama önemli değişikliklerin göz ardı edilmemesi gerekiyor. Erken tanı ve tedavi süreci, demansın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.