İş cinayetleri: Ağustos ayında en az 174, yılın ilk sekiz ayında ise en az 1494 işçi hayatını kaybetti

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), Ağustos 2021 iş kazaları raporunu açıkladı. İSİG’in raporuna göre ağustos ayında en az 174, yılın ilk sekiz ayında ise en az 1494 işçi hayatını kaybetti.

İş cinayetleri azalıyor mu?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Cafer Uzunkaya’nın ölümlü iş kazalarında azalma olduğuna ilişkin açıklamalarına dikkat çekilen raporda, bu açıklamaların kayıt dışı çalışanların yaşadığı iş kazalarını ve meslek hastalıklarını yok sayan verilere dayanan bir PR çalışmasından ibaret olduğu belirtildi:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Cafer Uzunkaya, AB tarafından finanse edilen projeler olan ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Destek ve Rehberlik Sisteminin Geliştirilmesi Projesi’ kapsamında Mersin’de ve yine AB tarafından finanse edilen ‘Madencilikte İş Sağlığı ve Güvenliğinin Geliştirilmesi Projesi’ kapsamında Çorum’da, Sivas’ta vb. bir dizi etkinliğe katıldı. Burada hemen hemen aynı açıklamalarda bulundu. Uzunkaya’nın açıklamalarından iki hususun altını çizelim:

1- 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu sonrasında iş kazalarında yüzde 41,3 oranında bir azalma meydana geldi.

2- Madenlerimizde en fazla ölümlerin yaşandığı 2000’li yıllarda binde 88 olan ölümlü iş kazaları binde 35’lerin altına düştü.

Bu söylemler Çalışma Bakanlığı’nın (AKP ve Cumhur İttifakı’nın) PR çalışmasıdır. Böylece hem tüm işkollarında hem de madencilik alanında işçi ölümlerinin azalmasına dair adımlar atıldığı ve bu noktada çok önemli bir ilerleme sağlandığı algısı oluşturulmaktadır.

Oysa gerçekler farklıdır. Neden mi?

1- SGK, ölümlerin yoğun olduğu tarım, inşaat başta olmak üzere kayıt dışı istihdamı görmemektedir.

2- SGK, 2000’li yıllarda meslek hastalıkları sonucu ölümleri tamamen hasır altı etmektedir.

3- SGK’nın açıkladığı iş kazası istatistik verileri incelendiğinde birçok tutarsızlık mevcuttur.

4- SGK sözcüleri sürekli olarak bilimsel olmayan bir bakış açısının doğrultusunda yaptığı oransal açıklamalarla işçileri yanıltmaktadır.

Pandemide üretim zorlaması ve sendikal faaliyete yönelik baskılar öldürüyor

İSİG yıllık iş cinayetleri sayısının 2000 civarında seyrettiğine dikkat çekerek, “Son sekiz yılda büyüme hedefli üretim zorlamaları binlerce işçinin ölümüne neden olmuştur. Ek olarak 15 Temmuz sonrası sendikal faaliyetin yoğun bir baskı altına alınması ve son bir buçuk yılda salgında ölümüne çalıştırma koşulları bu süreci daha da derinleştirmiştir. 6331 Sayılı İSG Yasası’nın işçi ölümlerini engelleme hususunda bir etkisi gözükmemektedir” diyor.

Ağustos ayında 174 iş cinayeti!
İSİG’in yüzde 65’ini ulusal basından, yüzde 35’ini ise yerel basın, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, meslek örgütleri ve sendikalardan derlediği bilgilere dayanarak tespit ettiği kadarıyla ağustos ayında en az 174 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
İş cinayetlerinin aylara göre dağılımı şöyle:

Ocak ayında en az 203 işçi,
Şubat ayında en az 142 işçi,
Mart ayında en az 144 işçi,
Nisan ayında en az 258 işçi,
Mayıs ayında en az 239 işçi,
Haziran ayında en az 179 işçi,
Temmuz ayında en az 155 işçi,
Ağustos ayında en az 174 işçi hayatını kaybetti.
2021 yılının ilk sekiz ayında iş cinayetlerinde en az 1494 işçi hayatını kaybetti.
174 emekçinin 150’si ücretli (işçi ve memur), 24’ü kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor.

İş cinayetlerinde ölenlerin 7’si kadın işçi, 167’si erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, ticaret, sağlık ve konaklama işkollarında meydana geldi.

16 göçmen/mülteci işçi hayatını kaybetti: 6’sı Suriyeli, 4’ü Rusyalı, 3’ü Afganistanlı, 1’i Gürcistanlı ve 1’i İranlı.
Ölümler en çok tarım/orman, inşaat/yol, taşımacılık, sağlık, metal, güvenlik, ticaret/büro, konaklama, enerji, belediye/genel işler, madencilik, tekstil, gemi/tersane, kimya ve ağaç işkollarında meydana geldi.

Tarım işkolunda 21 işçi ve 16 çiftçi hayatını kaybetti.
İnşaatlarda neredeyse her gün bir iş cinayeti meydana geldi.
Koronavirüs nedenli ölümlerdeki artış nedeniyle sağlık işkolunda ölüm sayısı 12.
Ağustos ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 5’i (yüzde 2,9) sendikalı işçi. Sendikalı işçiler tarım, eğitim, metal, sağlık ve belediye işkollarında çalışıyordu.
En fazla ölüm nedenleri trafik/servis kazası, koronavirüs, ezilme/göçük, kalp krizi, yüksekten düşme, elektrik çarpması, zehirlenme/boğulma, şiddet ve intihar.

16 tarım ve 11 taşımacılık işçisi trafik/servis kazası nedeniyle hayatını kaybetti.

Koronavirüs nedenli ölümler artıyor. En az 22 işçi koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
İnşaatlardaki iş cinayetlerinin 13’ü yüksekten düşme nedenli.
11 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Çocuk işçiler tarım, ticaret, inşaat ve konaklama işkollarında çalışıyordu.

51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 44 emekçi bulunuyor: Çiftçiler ve esnaflar ile tarım, gıda, maden, tekstil, ağaç, metal, enerji, taşımacılık, gemi, sağlık, konaklama, güvenlik ve belediye işçileri.