Irak Cephesi'nde 29 Nisan 1916'da Osmanlı ordusunun kesin zaferiyle sonuçlanan Kut'ül Amare Savaşı, Birinci Dünya Savaşı'nın en kritik muharebelerinden biri olarak tarihe geçti. Halil Paşa'nın İngiliz birliklerini teslim almasının ardından söylediği, "Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır" sözü, bu büyük zaferin büyüklüğünü gözler önüne serdi.
Zafer Öncesi Yaşananlar
İngiliz tarihçi James Morris'in "Britanya askeri tarihinin en aşağılık teslimi" olarak nitelendirdiği bu savaş, Dicle Nehri kıyısındaki Kut kasabasında başladı. Tümgeneral Charles Townshend komutasındaki İngiliz birlikleri Bağdat'a ilerlerken geri çekilmek zorunda kaldı ve 3 Aralık 1915'te Kut kasabasına sığındı. 6. Ordu Komutanı Mareşal Colmar Freiherr von der Goltz Paşa ve Irak ve Havalisi Komutanı Albay Nurettin Paşa önderliğinde Osmanlı birlikleri 27 Aralık'ta Kut'u kuşattı.
İngilizlerin Kurtarma Girişimleri
İngilizler, Kut'u kurtarmak için General Aylmer yönetiminde birçok taarruz gerçekleştirdi. Ancak Şeyh Saad, Vadi, Hannah ve Sabis muharebelerinde ağır kayıplar vererek başarısız oldular. Sonunda, Halil Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri 29 Nisan 1916'da Kut'taki İngiliz birliklerinin teslim olmasını sağladı.
İngiliz Komutanın Teslim Mektubu
Kuşatma süresince Tümgeneral Townshend, Halil Paşa'ya gönderdiği mektupta, "Açlık bizi silah bırakmaya zorluyor" diyerek ordusunu teslim etmeye hazır olduğunu belirtti. Teslimiyetin ardından Townshend, İstanbul ve Londra'ya gitmek istediğini ifade etti.
Halil Paşa'nın Zafer Mesajı
Halil Paşa, Enver Paşa'ya gönderdiği mesajda "Mahsur Tümgeneral Townshend ordusunu harp esiri olarak teslim almaya başladığımızı arz ederim" sözleriyle zaferi müjdeledi. İngiliz kuvvetlerinden 13 general, 481 subay ve 13 bin 300 asker esir alındı. Zaferin ardından Osmanlı bayrağı Kut hükümet konağına dikildi.
Halil Paşa, 6. Ordu'ya hitaben yayınladığı mesajda, "Osmanlı sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale'de, ikinci zaferi burada görüyoruz" ifadelerini kullandı. 18. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir de zaferin büyüklüğüne dikkat çekerek, Allah'a şükredilmesini ve şehitlere dualar edilmesini istedi.
Kut'ül Amare Zaferi, Osmanlı'nın Birinci Dünya Savaşı'ndaki en büyük başarılarından biri olarak kabul ediliyor. Bu zafer, Osmanlı ordusunun direniş gücünü ve azmini tüm dünyaya gösterdi.
