Bu yılın başlarında Santorini ve çevresinde yalnızca bir ay içinde yaklaşık 25 bin deprem meydana geldi. Bazıları 5.0 büyüklüğüne ulaşan bu sarsıntıların nedeni sonunda çözüldü. Yeni araştırmaya göre deprem fırtınası, alt rezervuara sızan magmanın dalgalar halinde yayılması sonucu oluştu.
Makine öğrenimiyle 25 bin depremin izi sürüldü
Bilim insanları, her bir depremin tam konumunu belirlemek için yer gözlem verilerini ve makine öğrenimi tekniklerini bir araya getirdi. Araştırma, Santorini kalderası ile yakınlardaki Kolumbo denizaltı volkanı arasında bulunan rezervuara magma girişinin yer altındaki stresi artırarak sismik hareketliliğe neden olduğunu gösterdi.
Magma dalgalar halinde yayıldı
Science dergisinde yayımlanan çalışmaya göre magma, yüzeyin 10 kilometre altında yatay tabakalar halinde ilerledi. Araştırmacılar magma hareketini, 20 kilometre kalınlığındaki kaya kütlesi içinde dalgalar halinde yayılan bir akış olarak tanımladı. Ekip, magmanın dikey şekilde yönlendiğini ve bu süreci “ekmek üzerine bıçak sürmek” benzetmesiyle açıkladı.
Tarihsel bir gölge: Thera patlaması
Santorini’nin jeolojik geçmişi de bu bulgularla yeniden gündeme geldi. M.Ö. 1600 civarında gerçekleşen Thera patlaması, tarihin en yıkıcı volkanik olaylarından biriydi ve Girit’teki Minoan uygarlığının çöküşünde büyük rol oynamıştı.
“Fay değil magma hareketi”
Çalışmanın ortak yazarı Stephen Hicks, “25 bin depremi birer sanal stres ölçer olarak inceledik ve depremlerin temel sebebinin fay kayması olmadığını net biçimde gördük” dedi. Yunanistan’daki Aristotle Üniversitesi’nden Eleftheria Papadimitriou ise, magma dalgalarının Santorini’ye özgü bir fenomen olmayabileceğini vurgulayarak bunun volkanlar altında magma taşınmasının temel mekanizması olabileceğini belirtti.
