Cenevre Üniversitesi (UNIGE) ve Bern Üniversitesi (UniBE) tarafından yürütülen yeni bir çalışmaya göre, gelişmiş yapay zeka modelleri duygusal zekâ testlerinde insanlardan daha yüksek başarı gösterdi. ChatGPT-4, Gemini 1.5, Claude 3.5 Haiku ve Copilot 365 gibi modeller, çoktan seçmeli formatta uygulanan beş farklı duygusal zekâ testinde ortalama %81 doğru yanıt oranı yakalarken, insanların ortalaması %56’da kaldı.
Beş farklı test uygulandı
Sonuçları Communications Psychology dergisinde yayımlanan araştırmada, yapay zeka sistemlerine STEM, STEU, GEMOK-Blends, GECo Regulation ve GECo Management testleri uygulandı. Bu testler, duygusal ifadeleri tanıma, yönetme ve düzenleme gibi alanlarda performansı ölçmeyi amaçlıyor. Modellerin uzmanların doğru kabul ettiği tepkileri yüksek oranda seçtiği tespit edildi.
Yapay zeka yeni sorular da oluşturabiliyor
İlginç bir diğer bulgu ise, yapay zeka modellerinin bu testlerin mantığına uygun yeni sorular üretebildiği ve bu soruların uzmanlar tarafından özgün sorularla eşdeğer zorlukta bulunduğu oldu. Bu da sistemlerin test üretiminde de etkin rol oynayabileceğini gösterdi.
Uzmanlar: Empati ile karıştırılmamalı
Her ne kadar sonuçlar çarpıcı olsa da bazı uzmanlar, bu durumun gerçek empatiyi temsil etmediği görüşünde. Finans ve güvenlik uzmanı Taimur Ijlal, “Bu testler çoktan seçmeli. Yapay zeka burada istatistiksel olarak en olası cevabı veriyor” diyerek uyardı. CliniScripts CEO’su Nauman Jaffar ise, “Duygusal kalıpları tanıma becerisi ile insani empati karıştırılmamalı” ifadelerini kullandı.
Gerçek zamanlı uygulamalarda umut var
Yine de bazı pratik uygulamalar, yapay zekanın bu alandaki başarısını kanıtlar nitelikte. Brezilya’da kullanılan Aílton adlı yapay zeka asistanı, 6 binden fazla uzun yol kamyoncusunun sesli mesajlarını analiz ederek stres, öfke ve üzüntüyü %80 doğrulukla tespit edebiliyor. Bu oran, insanlara kıyasla yaklaşık 20 puan daha yüksek.
HAL-AI CEO’su Marcos Alves, bir sürücünün kayıp haberine verdiği duygusal tepkiye Aílton’un empatik yanıtlar vererek psikolojik destek sağladığını ve yöneticileri bilgilendirdiğini belirtti. Alves’e göre bu tür örnekler, yapay zekanın ölçeklenebilir empati sunma potansiyelini ortaya koyuyor.
Sonuç olarak, yapay zekanın duygusal zekâ alanında sağladığı ilerleme etik, teknolojik ve toplumsal tartışmaları da beraberinde getiriyor. Gerçek empati ile algoritmik yanıtlar arasındaki fark, bu sürecin en kritik noktalarından biri olacak.
