2018 yılında hayatını kaybeden dünyaca ünlü teorik fizikçi Stephen Hawking’in yapay zekâ ve uzaylı medeniyetlerle iletişim konusunda yaptığı uyarılar, teknolojinin hızla geliştiği günlerde yeniden gündeme geldi. Hawking, BBC’ye 2014 yılında verdiği röportajda, “Tam gelişmiş yapay zekânın ortaya çıkışı insan ırkının sonunu getirebilir” ifadeleriyle tarihe geçen bir uyarıda bulunmuştu.
Yapay zekânın kendi kendini geliştirerek insan zekâsını aşabileceğine işaret eden Hawking, “AI kendi başına evrimleşebilir ve yeniden tasarlanabilir. Biz yavaş biyolojik evrimle sınırlıyız, onunla rekabet edemeyiz” demişti.
2015 yılında Birleşmiş Milletler’e gönderilen açık mektuba da imza atan Hawking, denetimsiz yapay zekâ gelişiminin özellikle askeri alanda ciddi tehlikelere yol açabileceğini vurgulayarak, özerk silah sistemlerinin “küresel güvenliği tehdit eden bir dönüşüm” yaratabileceğini belirtmişti.
2017’de Wired dergisine verdiği röportajda “Korkarım ki yapay zekâ sonunda insanları tamamen ortadan kaldırabilir” diyen Hawking, bu teknolojinin sadece iş gücü kaybına değil, insanlığın yerini alacak dijital bir zekâ evrimine yol açabileceğini ifade etmişti.
Ölümünden sonra yayımlanan Brief Answers to the Big Questions (Büyük Sorulara Kısa Yanıtlar) kitabında Hawking, insanlığın yapay zekâ konusunda tarihi bir dönemeçte olduğuna dikkat çekerek şunları yazdı:
“Bir zekâ patlaması yaşayabiliriz. Makinelerin zekâsı, bizim salyangozların zekâsını aştığı ölçüde bizi aşabilir. Bu bilim kurgu değil, insanlığın yaptığı en büyük hata olabilir.”
Hawking ayrıca uzaylı medeniyetlere sinyal gönderilmesine de karşı çıkmış, “Gelişmiş uygarlıkların dikkatini çekmek, insanlık için yıkıcı sonuçlar doğurabilir” demişti.
Yapay zekâ sistemlerinin hızla yaygınlaştığı günümüzde, Hawking’in uyarılarının bilim dünyasında ve küresel kamuoyunda yeniden tartışma yarattığı belirtiliyor. Pek çok uzman, Hawking’in öngörülerinin gerçekleşmeye başladığını ve kontrolsüz yapay zekâ gelişiminin insanlık için büyük bir risk oluşturduğunu savunuyor.
