Britanya’da Nottingham Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, Covid-19 pandemisinin beyin sağlığı üzerinde kalıcı etkiler bırakabileceğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, hastalığı geçirmemiş bireylerde bile beyin yaşlanması süreci hızlandı.
Bilim insanları, UK Biobank’ta yer alan 15 binden fazla yetişkinin verilerinden faydalanarak sağlıklı beyin yaşlanmasını analiz eden yapay zeka tabanlı bir model geliştirdi. TRT Haber’in aktardığına göre, model pandemiden önce ve sonra taranan bireylerin beyin verilerini kıyasladı.
Pandemiyle birlikte beyin yaşlanma hızı arttı
Analizler sonucunda, pandemi sürecinde beyin yaşının ortalama 5,5 ay öne çekildiği tespit edildi. Hastalığı geçirenlerde ise bu etki daha belirgin hale geldi.
Çalışmayı yürüten nörolog Ali-Reza Mohammadi-Nejad, “Covid geçirmeyenlerde bile belirgin bir artış gözlemledik. İzolasyon ve belirsizlik gibi psikososyal faktörler beyin sağlığını etkiledi” açıklamasında bulundu.
Virüsü geçirenlerde bilişsel gerileme gözlemlendi
Çalışmada, beyin yaşlanmasındaki artışın mutlaka bilişsel performansı düşürmediği belirtilirken, bilişsel gerileme yalnızca Covid-19 geçiren kişilerde saptandı. Nörolog Dorothee Auer ise verilerin yalnızca iki zaman noktasına ait olduğunu vurgulayarak, “Gördüğümüz değişikliklerin geri dönebileceğini söylemek mümkün” dedi.
Yaşlılar ve yoksullar daha fazla etkilendi
Araştırma, özellikle yaşlı bireyler ile sosyoekonomik olarak dezavantajlı grupların daha hızlı beyin yaşlanmasına maruz kaldığını gösterdi. Daha önce yapılan çalışmalar da sosyal izolasyon ve yoksulluğun beyin yapısını etkileyebileceğini ortaya koymuştu.
Araştırmacılar, beyin görüntüleme çalışmalarının değerli bilgiler sunduğunu ancak değişimlerin neden kaynaklandığını ve uzun vadeli etkilerini anlamak için daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
