Yaklaşık 106 santimetre boyundaki Homo floresiensis, insanlık tarihinin en gizemli türlerinden biri olarak kabul ediliyor. Endonezya’nın Flores Adası’ndaki Liang Bua Mağarası’nda bulunan fosiller, bu türün yaklaşık 61 bin yıl önce aniden ortadan kaybolduğunu gösteriyor. Yeni bilimsel veriler ise bu yok oluşun arkasında büyük bir çevresel felaketin, özellikle de şiddetli bir kuraklığın bulunduğuna işaret ediyor.
stegodonlara bağımlı bir yaşam
Araştırmacılar, Liang Bua Mağarası’nda bulunan hayvan kemiklerine dayanarak hobbitlerin temel besin kaynağının “stegodon” adı verilen cüce filler olduğunu düşünüyor. Bu küçük otçul hayvanlar, Homo floresiensis için hem et hem de hayati bir besin kaynağıydı.
Yeni çalışmaya göre yağışların azalması, stegodon popülasyonunda ciddi bir düşüşe yol açtı. Besin zincirindeki bu kırılma, doğrudan hobbitlerin yaşamını tehdit eden bir süreci başlattı.
mağaralardaki sarkıt ve dikitler geçmişin iklimini anlattı
Bilim insanları, hobbitlerin yaşadığı Liang Bua Mağarası’na yaklaşık 660 metre mesafedeki Liang Luar Mağarası’ndaki sarkıt ve dikitleri inceleyerek bölgenin eski iklim koşullarını analiz etti. Bu yapılardaki oksijen izotopları ile kalsiyum ve magnezyum oranları, on binlerce yıl önceki yağış düzeninin yeniden oluşturulmasını sağladı.
Analizler, Homo floresiensis’in yaşadığı dönemin sonuna doğru bölgede dramatik bir kuraklık yaşandığını ortaya koydu. Yaz yağışlarının, günümüz seviyesinin yaklaşık yarısına kadar düştüğü belirlendi.
61 bin yıl önce büyük kuraklık
Araştırmaya göre en sert kuraklaşma 76 bin ile 61 bin yıl önce arasında yaşandı. Bu dönemde yıllık yağış miktarı yaklaşık 1.560 milimetreden 990 milimetreye kadar geriledi. Yaz yağışlarında ise yüzde 56’lık bir azalma kaydedildi.
Bu iklim değişimi, stegodonların su ihtiyacını karşıladığı Wae Racang Nehri’nin mevsimsel olarak kurumasına yol açtı. Su kaynaklarının tükenmesiyle birlikte bu hayvanların sayısı da hızla azaldı.
açlık, göç ve belirsiz son
Fosil kayıtları, hobbitlerin avladığı stegodon kalıntılarının yüzde 92’sinin 76 bin ile 62 bin yıl arasına ait olduğunu gösteriyor. Bu tarihten sonra stegodon izlerinin neredeyse tamamen ortadan kaybolduğu tespit edildi.
Besin ve su kaynaklarının tükenmesiyle birlikte Homo floresiensis’in Liang Bua Mağarası’nı terk ettiği düşünülüyor. Ancak mağaradan ayrıldıktan sonra ne kadar süre hayatta kaldıkları kesin olarak bilinmiyor.
modern insanlarla karşılaşma ihtimali
Araştırmada, Homo sapiens’in aynı dönemde Endonezya takımadalarından geçerek Okyanusya’ya doğru ilerlediğine de dikkat çekildi. Doğrudan bir çatışma ya da yok etme kanıtı bulunmasa da, hobbitlerin su ve av arayışı sırasında modern insanlarla karşılaşmış olabileceği değerlendiriliyor.
Uzmanlara göre, kaynakların son derece sınırlı olduğu ada koşullarında bu karşılaşmalar rekabeti daha da sertleştirmiş olabilir. İklim değişikliği ise Homo floresiensis’in yok oluş sürecini başlatan temel etken olarak öne çıkıyor.
