İngiltere’den Jordy Cernik, Cushing’s Sendromu nedeniyle böbrek üstü bezlerini aldırdı. Hastalık, stres hormonu kortizol üretimini etkileyerek kaygı bozukluğu yaratıyordu. Tedavi sonrası artık kaygılanmayan Cernik, Disneyland’daki bir lunapark treninde veya bir uçaktan atladığında hiçbir korku, adrenalin artışı veya nabız yükselmesi yaşamadığını fark etti.
Amigdala Olmadan Korku: SM Vakasının Sırrı
SM olarak bilinen bir birey, Urbach-Wiethe hastalığı nedeniyle amigdalasını tamamen kaybetmiş durumda. Bu durum, SM’nin yılanlar, örümcekler veya korku filmleri gibi dış tehditlere karşı korku hissetmemesine neden oluyor. Ancak kandaki karbondioksit artışı gibi içsel tehditlerde yoğun panik yaşaması, amigdalanın farklı korku türlerini nasıl yönettiğini gösteriyor.
Beyindeki “Orkestra Şefi”
Araştırmalar, amigdalanın dış tehditleri düzenleyen bir “orkestra şefi” gibi çalıştığını ortaya koyuyor. Beyin, yaklaşan bir tehlikeyi algıladığında hipotalamus aracılığıyla kortizol ve adrenalin salgılayarak savaş veya kaç tepkisi başlatıyor. Ancak içsel tehditlerde, amigdala bu tepkiyi frenleyemediği için SM gibi vakalar aşırı panik yaşayabiliyor.
Korkunun Evrimsel Önemi
SM vakası, korkunun hayatta kalma üzerindeki evrimsel önemini gözler önüne seriyor. Amigdala olmadan tehlikeli durumlarla karşılaşmasına rağmen SM, 50 yılın üzerinde yaşamayı başardı. Uzmanlar, çağdaş Batı toplumunda temel hayatta kalma gerekliliklerinin her zaman hayati olmayabileceğini, ancak korku ve kaygının stresle bağlantılı sağlık sorunlarıyla ilişkili olduğunu belirtiyor.
İçsel ve Dışsal Tehditler
Feinstein ve Shackman’ın çalışmaları, amigdalanın korku, kaygı ve panikte kritik bir rol oynadığını, ancak türüne göre farklı tepkiler verdiğini ortaya koyuyor: dış tehditlerde düzenleyici, iç tehditlerde ise aşırı panik tetikleyici rol oynuyor.
