İstanbul’da yürütülen uyuşturucu soruşturması kapsamında Adli Tıp Kurumu’na sevk edilen Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Sadettin Saran’ın test sonuçları belli oldu. Yapılan incelemede, Saran’dan alınan saç örneğinde “kokain pozitif” bulgusuna rastlandığı öğrenildi.
Fenerbahçe Tüzüğü Ne Diyor?
Fenerbahçe Spor Kulübü Tüzüğü'nün üyelik ve disiplin ile ilgili maddeleri (özellikle Madde 6 ve ilgili disiplin maddeleri) bu konuda oldukça nettir.
Üyeliğe Engel Haller (Madde 6): Tüzük, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, kullanılmasını kolaylaştırma, kullanmak, bulundurmak gibi suçlardan mahkum olanların kulübe üye olamayacağını belirtir.
Üyelikten Çıkarma: Üyelik için gerekli şartları sonradan kaybedenlerin (yani bu suçlardan ceza alanların) üyelikleri sona erdirilir.
Başkanlığı Bırakması Gerekiyor mu?
Bu sorunun cevabı hukuki sürecin işleyişine bağlıdır, ancak tüzük açısından süreç şu şekilde işler:
Süreç ve Kesinleşme: Sadece testin pozitif çıkması, henüz yargılama tamamlanmadığı için anında başkanlığın düşmesi anlamına gelmeyebilir. Tüzük genellikle "kesinleşmiş yargı kararı" veya disiplin kurulu kararını esas alır.
İhraç ve Başkanlığın Düşmesi: Eğer Sadettin Saran, bu soruşturma sonucunda yargılanır ve "uyuşturucu kullanmak" suçundan hüküm giyerse, Tüzüğün 6. maddesindeki "üyelik şartlarını kaybetme" durumu oluşur. Kulüp üyeliği düşen birinin başkanlığı da otomatik olarak düşer.
Disiplin Kurulu: Yargı süreci beklenmeden, Kulüp Disiplin Kurulu, tüzüğe aykırı davranış veya camiayı küçük düşürücü hareket gerekçesiyle idari bir soruşturma başlatıp "geçici ihraç" veya "üyelikten çıkarma" kararı da verebilir.
SPOR YASASI NE DİYOR?
7405 Sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu, kulüp yöneticiliği şartları konusunda oldukça nettir ve bu durum Sadettin Saran için Fenerbahçe Tüzüğü'nden daha bağlayıcı sonuçlar doğurabilir.
Spor Yasası'nın (7405) konuya bakışı şöyledir:
"Kasten İşlenen Suç" ve 1 Yıl Sınırı
Spor Yasası, yönetici olabilmek için gerekli şartları belirlerken Türk Ceza Kanunu'na (TCK) atıf yapar. Yasaya göre; kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası alanlar, spor kulüplerinde yönetici olamazlar.
Sadettin Saran'ın Durumu: "Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmak veya kullanmak" (TCK 191), kasten işlenen bir suçtur.
Cezası: Bu suçun cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapistir.
Sonuç: Eğer Saran yargılanır ve alt sınır olan 2 yıl bile ceza alırsa, Spor Yasası'nın "1 yıl üstü hapis" şartına takılır. Bu durumda yöneticilik sıfatı yasa gereği kendiliğinden düşer.
"Yüz Kızartıcı Suç" Sayılıyor mu?
7405 Sayılı Kanun, bazı suçları "katalog suç" (yüz kızartıcı suçlar gibi) olarak sayar ve bu suçlardan mahkum olanların cezası affa uğrasa bile yönetici olamayacağını belirtir.
Farklılık: Genellikle "Uyuşturucu imal ve ticareti" (TCK 188) bu katalog suçlar arasında açıkça sayılırken, "Kullanmak" (TCK 191) bazen bu kategoriden ayrı tutulur. Ancak burada kritik olan ceza süresidir. "Kullanma" suçunun cezası (en az 2 yıl) zaten 1 yıllık barajı aştığı için, suçun "yüz kızartıcı" sayılıp sayılmamasına bakılmaksızın yönetici olmaya engel teşkil eder.
Kritik Kurtuluş Yolu: "KDAE" (Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi)
Spor Yasası açısından Saran'ı "şimdilik" kurtarabilecek tek hukuki mekanizma, uyuşturucu kullanma suçlarına özgü olan KDAE kararıdır.
Savcılık, soruşturma sonunda dava açmak yerine "5 yıl süreyle Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi" kararı verebilir.
Bu durumda Saran denetimli serbestlik (tedavi vb.) sürecine girer.
Yönetici Kalabilir mi?: Evet. Çünkü ortada teknik olarak bir "mahkumiyet" veya "dava" olmadığı için, Spor Yasası'nın "hapis cezası alma" şartı gerçekleşmemiş olur. Devlet nezdinde sicili temiz kalacağı için yöneticiliği devam edebilir.
Tüzük ile Spor Yasası Arasındaki Fark
Spor Yasası (Devlet): "Mahkumiyet (ceza) kesinleşmeden başkanı indirmem" der. Eğer savcı "erteleme (KDAE)" verirse, Spor Yasası'na göre başkanlığa devam edebilir.
Fenerbahçe Tüzüğü (Kulüp): "Cezayı beklemem, eylemin (testin pozitif çıkması) kendisi disiplin suçudur" diyebilir.
Sonuç: Sadettin Saran, devletin yasalarına (Spor Yasası) göre yargılama bitene veya ceza alana kadar başkan kalabilir; ancak Fenerbahçe Tüzüğü (57. Madde) çok daha hızlı işleyip, ceza almasa bile onu "kulüp disiplinine aykırı hareket" nedeniyle başkanlıktan indirebilir.
