Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı Topkapı Sarayı’nda, Mabeyn bölümünü Harem-i Hümayun’a bağlayan tarihi geçit, özgün dokusu korunarak Mabeyn Yolu Çini Sanat Galerisi olarak düzenlendi. Yeni galeri, Osmanlı çini sanatının yüzyıllar içindeki üslup ve teknik dönüşümünü tek bir rota üzerinde izleme imkânı sunuyor.
İznik’ten Kütahya’ya uzanan sanat yolculuğu
Galeride, 16. yüzyıl İznik merkezli klasik çini üslubundan, 17. yüzyıldaki dönüşüm ve çeşitlenmeye, 18. yüzyılda Avrupa etkilerinin belirginleştiği Kütahya üretimine kadar uzanan süreç bir bütün halinde sergileniyor.
Lale, karanfil, sümbül ve hatai motiflerinin yanı sıra dönemsel manzara ve figüratif sahneler, çini sanatının estetik evrimini ve kültürel etkileşimini gözler önüne seriyor.
Yaklaşık 250 parça çini bir arada
Yaklaşık 250 parça çininin yer aldığı galeri, Topkapı Sarayı koleksiyonunda bulunan ancak bugüne kadar depolarda muhafaza edilen eserlerin ziyaretçilerle buluşturulmasını amaçlıyor. Tematik yerleşim sayesinde çinilerin saray mimarisindeki kullanım bağlamı adım adım takip edilebiliyor.
“Sarayın bütününü anlamak için önemli”
Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, Mabeyn Yolu’nun Topkapı Sarayı’nın uzun yıllar unutulmuş, gizemli alanlarından biri olduğuna dikkat çekerek, bu alanın çini galerisi olarak düzenlenmesinin özel bir anlam taşıdığını belirtti.
Yıldız, “Galeride çinileri bir bütün halinde ziyaretçiyle buluşturmayı hedefledik. Çünkü sarayın tarihinin ve koleksiyonlarının bu önemli parçası görülmeden, Topkapı Sarayı’nı bir bütün olarak anlamak çok mümkün değil” ifadelerini kullandı.
Üç yıllık titiz bir çalışma
Galerinin hazırlık sürecinin yaklaşık üç yıl sürdüğünü aktaran Yıldız, restorasyon çalışmalarının ardından Mabeyn’deki padişah daireleri, Aynalı Oda ve Valide Sultan Dairesi’nin de yakın zamanda ziyarete açılacağını söyledi.
Galeride ayrıca Osman Gazi’den Sultan II. Selim’e kadar Osmanlı padişahlarının isimlerinin 16. yüzyıl çinileri üzerine işlendiği nadir örnekler yer alıyor. Bunun yanında, Tunuslu şair İbnü’n Nahvi’nin “Kaside-i Münferice” adlı eserinden seçilmiş beyitlerin işlendiği çiniler de ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor.
Restorasyon ve envanter çalışmaları
Topkapı Sarayı çinilerinin önemli bir bölümünün 2018 yılına kadar Harem’de dağınık depolarda saklandığı, Milli Saraylar tarafından bu eserlerin yeni depolara taşındığı ve Çini Restorasyon Atölyesi kurularak kapsamlı belgeleme çalışmaları yapıldığı belirtildi.
Bu kapsamda 9 bin 486 fotoğrafla belgeleme yapılırken, 800 farklı desen envantere alındı. Mabeyn Yolu Çini Sanat Galerisi seçkisi de bu çalışmaların sonucunda oluşturuldu.
Ziyaret bilgileri
Mabeyn Yolu Çini Sanat Galerisi, Topkapı Sarayı’nın kapalı olduğu salı günü hariç olmak üzere, haftanın her günü 09.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.
