Uluslararası Af Örgütü, Türkiye’de LGBTİ+ Onur Yürüyüşleri’ne yönelik yasaklar ve polis müdahaleleri karşısında acil eylem kampanyası başlattı. İçişleri Bakanlığı’na hitaben hazırlanan ve dünya genelinde imzaya açılan dilekçede, barışçıl toplanma hakkına saygı gösterilmesi istendi.
2015’ten Bu Yana Yasaklar Artarak Sürüyor
Af Örgütü açıklamasında, 2015 yılından bu yana pek çok şehirde Onur Yürüyüşleri’nin hukuksuz biçimde yasaklandığını ve bu yasakların sıklıkla orantısız polis müdahaleleriyle desteklendiğini belirtti. Bu yasaklamaların, Türkiye'nin iç hukukuna ve taraf olduğu uluslararası insan hakları sözleşmelerine aykırı olduğu vurgulandı.
“Toplanma Hakkı Korunmalı”
İçişleri Bakanlığı’na hitaben yazılan dilekçede, şu ifadeler öne çıktı:
“Size, Türkiye genelinde Onur Yürüyüşleri’ni gerçekleştirmek üzere toplanma özgürlüğü haklarını barışçıl bir biçimde kullanmak isteyen herkesin, yetkililerce getirilen hukuka aykırı yasaklar ve kolluk görevlilerinin hukuka aykırı güç kullanımı da dahil gereksiz engellemelerle karşılaşmadan yürüyebilmesini sağlamanız için acilen çağrıda bulunmak üzere yazıyorum.”
Etkinlik Yasakları İfade Özgürlüğünü İhlal Ediyor
Af Örgütü, sadece yürüyüşlerin değil, film gösterimi ve piknik gibi etkinliklerin de topluca yasaklandığını belirtti. Bu uygulamaların, ifade özgürlüğü ve ayrımcılık yasağı ilkelerini ihlal ettiğine dikkat çekildi.
Belgelenmiş Gözaltılar ve Süreli Yasaklar
2022 yılında LGBTİ+ hak örgütleri, en az 10 Onur Yürüyüşü etkinliğinin yasaklandığını ve 530’dan fazla kişinin gözaltına alındığını belgeledi. 2023’te ise altı il ve dört ilçede süresi bir gün ile bir ay arasında değişen yasaklar uygulanırken, aralarında gazeteciler ve avukatların da bulunduğu 224 kişi gözaltına alındı. 2024’te ise yasakların yanı sıra itibarsızlaştırma söylemleri de sürdü.
“Türkiye Uluslararası Yükümlülüklerine Uymalı”
Uluslararası Af Örgütü, devletlerin sadece barışçıl toplanma hakkına müdahale etmemekle kalmayıp, aynı zamanda bu hakkı kolaylaştırmak ve korumakla da yükümlü olduğunu hatırlattı. Türkiye Anayasası’nın da toplanma özgürlüğünü güvence altına aldığı belirtilerek, genel yasakların ayrımcı ve hukuk dışı olduğu vurgulandı.
Yetkililere Açık Çağrı
Örgüt, İçişleri Bakanlığı ve ilgili tüm kamu kurumlarını, Onur Yürüyüşü etkinliklerinin özgürce gerçekleşebilmesi için hukuki ve yapısal önlemleri almaya davet etti. Ayrıca polis müdahalelerinin keyfiliğine son verilmesi gerektiği bildirildi.
