Trump, Tsurkov’un serbest bırakıldığını ve “Şimdi Irak’taki Amerikan Büyükelçiliği’nde güvenli bir şekilde bulunduğunu” sosyal medyada açıkladı.
İsrail ve Irak hükümetleri, serbest bırakılmayı doğruladı ancak detay vermedi. Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Tsurkov’un “güvenlik birimlerimizin yoğun çabaları sonucunda” serbest bırakıldığını yazdı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da serbest bırakıldığını teyit ederek ailesiyle görüştüğünü söyledi.
Kataib Hizbullah’tan ise hemen bir açıklama gelmedi. Militan grubun Tsurkov’u serbest bırakmak karşılığında bir şey alıp almadığı ya da neden şimdi serbest bıraktığı belirsizliğini koruyor.
Princeton Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Tsurkov, Mart 2023’te Bağdat’a yaptığı bir araştırma gezisi sırasında kaybolmuştu. İsrail hükümeti, Temmuz 2023’te Kataib Hizbullah tarafından kaçırıldığını kamuoyuna duyurmuştu.
Trump’ın açıklamasına kadar, İsrail ve ABD yetkililerinin özgürlüğünü sağlamak için yaptığı tekrar eden girişimler sonuçsuz kalmıştı. Irak hükümeti de Tsurkov’u aradığını ve Kataib Hizbullah ile iletişimi yürüttüğünü açıklamıştı.
Tsurkov’un ailesi, serbest bırakılmasındaki çabaları için Trump’a ve rehinelerden sorumlu özel temsilcisine teşekkür etti. Daha önce Irak liderliğini, özellikle Başbakan Sudani’yi, Tsurkov’u serbest bırakmak için kayda değer bir şey yapmamakla eleştirmişlerdi.
Tsurkov’un kız kardeşi Emma Tsurkov, Trump’ın açıklamasının ardından sosyal medyada, “Tüm ailemiz inanılmaz derecede mutlu. Elizabeth’i görmek ve 903 gündür ona vermek için beklediğimiz tüm sevgiyi sunmak için sabırsızlanıyoruz.” dedi.
Irak merkezli güçlü bir Şii paramiliter grup olan Kataib Hizbullah, Lübnan’daki Hizbullah’tan ayrı bir örgüttür. Ancak her iki grup da İran’ın güçlü Devrim Muhafızları ile yakın bağlara sahiptir ve ABD tarafından terör örgütleri listesine alınmıştır.
Suriye ve Irak uzmanı olan Tsurkov, Orta Doğu’da İsrail’e düşman ülkeler de dahil olmak üzere geniş bir coğrafyada bulunmuştu. Akıcı Arapça konuşan Tsurkov, aynı zamanda Gazze’deki Filistinlilerin haklarını savunan bir İsrail kuruluşunda da çalışmıştı.
Lisans eğitimini Kudüs İbrani Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler alanında tamamlayan Tsurkov, Tel Aviv Üniversitesi’nde Orta Doğu çalışmaları, Chicago Üniversitesi’nde ise siyaset bilimi alanında yüksek lisans yapmıştı. Kendi internet sitesine göre, Princeton’daki araştırması 2011 Suriye ayaklanması ve sonrasındaki iç savaş üzerine yoğunlaşıyordu.
Ocak 2023’te akademik araştırma yapmak için Irak’a giden Tsurkov’un hem İsrail hem de Rusya pasaportu bulunuyor. Irak hükümetine göre ülkeye Rus pasaportuyla giriş yaptı. Irak ile İsrail arasında diplomatik ilişkiler bulunmuyor; Irak, İsrail’i düşman devlet olarak görüyor ve onunla her türlü teması yasaklamış durumda.
Birkaç ay sonra, Irak’taki Şii milislere yakın bir yayın kuruluşu, Tsurkov’un yer aldığı bir propaganda rehine videosu yayımladı. İnsan hakları örgütleri, bu tür videoların uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlali olduğunu belirtiyor.
Kapak foto: Elizabeth Tsurkov, 2017'de İstanbul'da görüntülenmişti.
